Financieel perspectief te voeren beleid

Na verwerking van alle mutaties komt de eindstand van de meerjarenbegroting uit zoals weergegeven in de onderstaande tabel. 

 

	Begroting en meerjarenbegroting
	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Eindstand Najaarsnota 2023	V1.005	V4.033	N2.731	N6.172	N8.223	N10.603	N13.816	N15.513	N15.513
Trendmatige ontwikkeling extra jaar									N1.500
Beginstand Voorjaarsnota 2024	V1.005	V4.033	N2.731	N6.172	N8.223	N10.603	N13.816	N15.513	N17.013
Wijzigingsvoorstellen in de Voorjaarsnota, exclusief 0.18	N5.729	N6.633	N8.405	N8.629	N9.638	N10.313	N10.699	N11.241	N12.854
Tussenstand	N4.724	N2.600	N11.136	N14.801	N17.861	N20.916	N24.515	N26.754	N29.867
Wijzigingsvoorstel 0.18 Dekking negatieve resultaten 2024 en 2025	V4.724	V2.600
Eindstand Voorjaarsnota 2024	N0	N0	N11.136	N14.801	N17.861	N20.916	N24.515	N26.754	N29.867

Vanwege het sombere financiële toekomstperspectief hebben wij in deze Voorjaarsnota 2024 de ingediende beleidsvoorstellen niet meegenomen, tenzij deze voordelig waren. Wel zijn de onvermijdelijke en technische voorstellen verwerkt. In het 'Memo niet financieel opgenomen Beleidsvoorstellen' bij deze Voorjaarsnota is inzichtelijk gemaakt welke beleidsvoorstellen niet zijn opgenomen.

Verder zijn er onderwerpen die nog niet verwerkt konden worden, bijvoorbeeld omdat er nog een Onderzoeksopdracht voor loopt of wegens afhankelijkheden van externe partijen waardoor de financiële omvang van de wijzigingsverzoeken onvoldoende kon worden bepaald. Desalniettemin zullen deze onderwerpen hun beslag krijgen in de Begroting 2025 en dient er rekening gehouden te worden dat zij een vooral nadelig effect zullen hebben op onze begroting. Het betreft de volgende onderwerpen (niet uitputtend):

• Netto resultaat van de woningbouwontwikkelingen
• Nieuwbouw Sporthal Schenkel
• Kindcentrum Florabuurt
• Kindcentrum Meeuwensingel
• WMO-diensten
• Gemeentefonds, aanpassing naar aanleiding van Voorjaarsnota rijk en Meicirculaire
• Gevolgen personeelsbegroting (inclusief verlofsparen)
• Aanpassing omslagrente
• Begroting Gemeenschappelijke Regelingen en Verbonden Partijen 2025 en verder

In lijn met uw besluit bij de Najaarsnota 2021 (voorstel 0.24) brengen wij ook in beeld wat de stand van zaken is rondom de activiteiten die reeds structureel in de begroting zijn opgenomen. Waar wij eerder hebben toegezegd voor de betreffende activiteiten met een evaluatie te komen, gaan wij niet eerder over tot het doen van uitgaven dan nadat er een evaluatie heeft plaatsgevonden en hier positief over is besloten door uw raad. Het gaat om de volgende activiteiten:

• Wijkbrandweerfunctionaris (N 70 vanaf 2025);
• Onderzoeks- en communicatie Werk en Inkomen (N 25 vanaf 2025);
• Inzet gezondheidsbeleid (N 112 vanaf 2025);
• Uitbreiding formatie ruimtelijke ordening (N 82 vanaf 2025);
• Uitbreiding formatie Stedenbouw (N 66 vanaf 2025).

In de onderstaande onderdelen worden de gevolgen van de begrotingsmutaties van deze Voorjaarsnota 2024 voor financiële kengetallen inzichtelijk gemaakt. 

In grote lijnen zien we een verslechterend beeld ten opzichte van de Najaarsnota 2023.

Signaleringswaarden provincie Zuid Holland voor ratio's		Categorie A minst risicovol	Categorie B neutraal	Categorie C meest risicovol
1a	netto schuldquote	<90%	90-130%	>130%
1b	netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen	<90%	90-130%	>130%
2	solvabiliteit	>50%	20-50%	<20%
3	grondexploitatie	<20%	20-35%	>35%
4	structurele exploitatieruimte	>0%	0%	<0%
5	belastingcapaciteit	<95%	95-105%	>105%

De Netto schuldquote, gecorrigeerd voor doorverstrekte leningen, wordt berekend door de verschillende schuldposten van de balans te delen door de baten. De trend is dalend want vanwege een EMU saldo tekort moeten er leningen worden aangetrokken. De Netto schuldquote blijft tot en met 2027 in de "groene" zone (indicatie van de provincie Zuid-Holland) maar verschuift in latere jaren naar de meest risicovolle zone.

Netto schuldquote (gecorr.)	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Begroting 2024	39,2%	46,9%	56,8%	67,8%	77,5%	84,5%	95,4%	102,2%	102,2%
NJN 2023	35,6%	46,9%	57,7%	67,2%	75,9%	83,1%	93,9%	100,4%	100,4%
VJN 2024	35,2%	50,7%	68,8%	81,1%	95,5%	108,4%	125,6%	138,9%	154,8%

De solvabiliteit geeft het percentage eigen vermogen ten opzichte van het totaal vermogen weer. De solvabiliteit verslechtert ten opzichte van de Begroting 2024 en NJN 2023. De solvabiliteit komt daarmee in de "oranje" zone (indicatie van provincie Zuid-Holland). Deze daling wordt veroorzaakt door de voorziene tekorten en de aan te trekken leningen.

Solvabiliteit	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Begroting 2024	54,5%	53,3%	50,0%	46,0%	42,5%	40,2%	36,0%	32,1%	32,1%
NJN 2023	54,6%	52,4%	48,6%	44,6%	40,8%	38,3%	34,0%	30,1%	30,1%
VJN 2024	51,0%	47,5%	41,3%	35,5%	29,7%	24,6%	18,2%	11,8%	4,9%

Het EMU-saldo geeft een inschatting van alle verwachte kasstromen: alle feitelijke inkomsten en uitgaven. Zoals uit het onderstaande overzicht blijkt is er sprake van een negatief EMU-saldo. Dit komt erop neer, dat we in alle jaren meer uitgeven dan dat er binnenkomt. Hierdoor nemen de leningen en daarbij behorende rentelasten jaarlijks toe. Zelf financieren is helaas geen optie aangezien de gemeente wel reserves heeft, maar geen liquide middelen. Deze zijn al in andere activa geïnvesteerd. Voor Capelle geldt een EMU-referentiewaarde van (negatief) € 9 miljoen. De verslechtering ten opzichte van de Begroting 2024 en NJN 2023 wordt met name veroorzaakt door de oplopende exploitatietekorten en een toename in de investeringen. De kans dat de daadwerkelijke investeringen lager zijn dan deze prognose is altijd aanwezig. Met de kennis van nu moeten wij echter rekening houden met deze bedragen. Mochten de investeringen vertragen dan hoeven er minder leningen aangetrokken te worden en wordt er minder rente betaald.

EMU-saldo	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Begroting 2024	-28.819	-14.404	-20.949	-23.807	-23.290	-15.676	-25.036	-16.610
NJN 2023	-42.317	-20.831	-24.193	-23.736	-24.138	-16.996	-26.354	-17.030
VJN 2024	-44.202	-30.557	-40.557	-34.230	-35.847	-30.722	-42.250	-34.195	-40.502

De Debt Service Coverage Ratio (DSCR) geeft een beeld van de plek die rente en aflossingen innemen in de begroting. De DSCR wordt als volgt berekend: (resultaat + afschrijving en rente) / (rente + aflossingen). Wanneer rente of aflossingen een relatief groot deel van de kasstromen uit maken, daalt deze waarde onder 1. Bij voorkeur is deze ratio boven de 1. Vanwege de tekorten in de diverse jaarschijven wordt dit alleen in 2025 gehaald. In 2024 worden relatief veel lasten ten laste van reserves gebracht, dit verklaart het hoge negatieve resultaat voor bestemming. 

Debt Service Coverage Ratio	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Resultaat voor bestemming	-16.036	-3.981	-11.874	-15.565	-18.516	-20.913	-24.512	-27.181	-30.295
Afschrijving	10.073	11.598	12.472	14.347	15.116	16.686	17.655	18.553	19.710
Rente	838	2.054	3.606	5.026	6.017	6.707	7.341	7.908	8.302
EBITDA (A)	-5.125	9.671	4.204	3.808	2.617	2.480	484	-720	-2.283
Rentelasten	838	2.054	3.606	5.026	6.017	6.707	7.341	7.908	8.302
Aflossingen bestaande leningen	4.692	4.892	4.892	4.392	4.392	4.392	4.392	4.392	1.559
Aflossingen nieuwe leningen	955	2.541	4.539	6.447	8.172	9.637	11.502	13.045	14.727
Rente + Aflossing (B)	6.485	9.487	13.037	15.865	18.581	20.735	23.235	25.346	24.588
DSCR (A/B)	-0,8	1,0	0,3	0,2	0,1	0,1	0,0	0,0	-0,1

Debt Service Coverage Ratio	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Begroting 2024	1,5	2,1	1,2	0,9	0,8	0,8	0,6	0,5
NJN 2023	0,5	1,8	1,1	0,8	0,7	0,7	0,5	0,4
VJN 2024	-0,8	1,0	0,3	0,2	0,1	0,1	0,0	0,0	-0,1

De afschrijvingsratio geeft een indicatie van het relatieve aandeel van afschrijvingslasten ten opzichte van de totale lasten. Door de geplande investeringen nemen de afschrijvingslasten de komende jaren toe. In verhouding nemen deze sterker toe dan de totale lasten, waardoor de ratio stijgt. 

Naast de afschrijvingsratio is ook een vergelijking weergegeven van de afschrijvingslasten met de investeringen. Daaruit is zichtbaar dat de afschrijvingslasten jaarlijks € 1 miljoen toenemen en de investeringen in de eerste jaren relatief hoog zijn. De toename in latere jaarschijven zijn ramingen voor onderwijshuisvesting en de Algeracorridor.

Afschrijvingsratio	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Totaal afschrijvingslasten (A)	10.073	11.598	12.472	14.347	15.116	16.686	17.655	18.553	19.710
Totaal exploitatielasten (B)	301.983	262.801	261.574	269.787	271.798	272.465	275.254	278.514	281.979
Afschrijvingsratio (A/B*100)	3,3%	4,4%	4,8%	5,3%	5,6%	6,1%	6,4%	6,7%	7,0%
Vergelijk afschijvingen/investeringen	2024	2025	2026	2027	2028	2029	2030	2031	2032
Totaal afschrijvingslasten	10.073	11.598	12.472	14.347	15.116	16.686	17.655	18.553	19.710
Totaal netto investeringen	40.378	37.466	44.747	37.187	33.591	26.389	37.095	29.314	31.469
Saldo afschrijvingen -/- investeringen	-30.305	-25.868	-32.275	-22.840	-18.475	-9.703	-19.440	-10.761	-11.759

De recent verschenen Meicirculaire 2024 is niet verwerkt in deze voorjaarsnota. Deze verwerken we zoals gebruikelijk in de Begroting 2025 voor de jaren 2025 - 2032 en de Najaarsnota 2024 voor het jaar  2024. 

Op basis van de uitkomsten van deze Voorjaarsnota 2024 in het saldo van baten en lasten en de verschillende kengetallen concluderen wij dat er sprake is van een significante verslechtering. Ons eigen vermogen is momenteel weliswaar hoog te noemen maar deze buffer is hard nodig de komende jaren om de tekorten op te vangen. Zo voeren we niet acuut allerlei bezuinigingen door met alle gevolgen van dien. Omdat er structureel meer wordt uitgegeven dan er binnenkomt, neemt de schuldpositie toe en nemen de daarbij behorende rentelasten ook toe.