Programma 6 Sociaal domein

Er zijn geen wijzigingsvoorstellen in deelprogramma 6A. 

De lagere lasten en baten in 2026 komen met name door het budget van de toeslagenproblematiek. De hersteloperatie kinderopvangtoeslag duurt langer en brengt meer kosten met zich mee dan voorspeld. In 2025 is dit budget met € 3.500.000 verhoogd. Deze verhoging geldt echter voor 2026. In de begroting 2026 is de verhoging van de lasten en baten al verwerkt. In de tweede bestuursrapportage worden de lasten en baten in 2025 met € 3.500.000 verlaagd.
Daarnaast is in 2026 een bezuiniging van € 440.000 doorgevoerd bij SWC. Deze maatregel maakt onderdeel uit van het ombuigingspakket en verlaagt de lasten in 2026.

De huidige SPUK-regeling toeslagen loopt af per 31 december 2026. Gemeenten mogen tot uiterlijk 2030 SPUK-middelen declareren voor voorzieningen, mits deze vóór 1 januari 2027 zijn toegekend. Hoe de brede ondersteuning vanaf 2027 structureel wordt gefinancierd, is op dit moment nog niet duidelijk. Capelle aan den IJssel heeft samen met de gemeenten binnen de Rijnmondse Alliantie een brandbrief ondertekend aan het Rijk. Daarin spreken wij onze grote zorgen uit over het beëindigen van de SPUK-middelen voor de ondersteuning van gedupeerden van het Toeslagenschandaal per 1 januari 2027, omdat dit te vroeg komt en de continuïteit van hulpverlening in gevaar brengt.

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6B staan hieronder weergegeven. 

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Op 16 december 2024 heeft uw raad het Beleidsplan integrale schulddienstverlening 2025-2028 vastgesteld (RB 1631857). Bij de Kadernota 2026 heeft uw raad besloten om vanaf 2026 extra budget beschikbaar te stellen voor de aanpak van schulden in Capelle. Dit is nodig omdat steeds meer inwoners te maken hebben met (dreigende) problematische schulden, waarbij de gemeente wettelijk verplicht is om schuldhulp te bieden. Bij de uitwerking van de begrotingscijfers bleek er voldoende budget te zijn. Dit betekent dat er extra budget nodig is voor € 351.000 in 2026 en circa € 245.000 voor de daaropvolgende jaren.

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Uw raad heeft besloten de Capelse wegwijzer (website met lokale sociale kaart) te beëindigen, vanwege onder meer de lage gebruikscijfers, de matige kwaliteit van de zoekstructuur en de hoge kosten. Hiermee bespaart de gemeente jaarlijks € 21.000.

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Uw raad besloot in maart 2025 (RB 1759170) de Jongeren Perspectief Fonds aanpak in 2025 voort te zetten voor de huidige deelnemers en het verdere vervolg voor 2026 en daarna te betrekken bij de afwegingen rond de Kadernota 2026. Het vervolg van de JPF-aanpak is nodig om jongvolwassenen van 18 tot en met 27 jaar die niet in aanmerking komen voor een reguliere schuldregeling, te helpen met hun schulden en problemen op andere leefgebieden. Dit betekent dat er extra budget nodig is voor € 90.000 in 2026 en voor € 131.000 voor de daaropvolgende jaren.

Via de meicirculaire 2025 ontvangt Capelle als onderdeel van de decentralisatie uitkering van het Rijk vanaf 2026 jaarlijks een bedrag van € 22.000. Wij stellen uw raad voor dit bedrag te oormerken voor de aanpak van kinderarmoede, in het bijzonder voor de verstrekking van laptops en fietsen aan kinderen in gezinnen met een laag inkomen, uitgevoerd door Stichting Leergeld Hollandsche IJssel. Stichting Leergeld heeft te maken met een toename van het aantal aanvragen voor laptops en fietsen die zij niet uit de gemeentelijke subsidiebijdrage kan bekostigen. De toename van het bereik van deze doelgroep is in lijn met het doel van het armoedebeleid en de aanbeveling van de Rekenkamer en Kinderombudsman om waar nodig deze kinderen te helpen om goed te kunnen meedoen in de samenleving. 

In de meicirculaire is Participatie (IU) opgenomen. Wij stellen u voor dit bedrag gedeeltelijk te oormerken ten behoeve de effecten van de CAO aan de slag, compensatie van de heffingskorting medewerkers SW-bedrijven en ten behoeve voor het creëren van extra banen bij Primen voor inwoners die niet in de reguliere arbeidsmarkt aan de slag kunnen. Hiervoor wordt een bedrag van € 270.000 per jaar ingezet.

De toename van de totale lasten van dit programma komt door hogere uitgaven voor de aanpak van schulden en armoede, de cao-gevolgen op de loonkosten voor gesubsidieerde arbeid (cao), extra inzet voor op banen voor bijstandsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt (rijksbeleid) en vanwege een hoger budget voor de GR IJsselgemeenten (actualisatie B2026). Daarnaast  is stichting CapelleWerkt in juli 2023 gestopt, waardoor een bedrag van € 431.000 vrij valt. Dit zorgt voor een verlaging van de lasten in 2026.

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6C staan hieronder weergegeven. 

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

De subsidie voor woonvoorziening Aïda en de begeleiding van jongvolwassenen is al meerdere jaren te laag. Tot nu toe hebben we dit steeds tijdelijk opgelost met extra geld. Als we nu geen extra middelen toekennen van € 85.000, moet deze woonvoorziening stoppen. Dat betekent dat de 20 jongeren die er nu wonen waarschijnlijk op straat komen te staan of naar een duurdere vorm van opvang moeten, zoals Beschermd Wonen. Ook voor ongeveer 10 jongeren per jaar die anders zouden instromen, is dan geen plek meer. Stoppen met de voorziening zorgt indirect voor veel hogere kosten voor de samenleving.

In het wetsvoorstel Wet afschaffing abonnementstarief Wmo 2015 wordt een inkomens- en vermogensafhankelijke bijdrage (ivb) heringevoerd. De herinvoering ivb wordt opnieuw uitgesteld. Een meerderheid van de commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) besloot het voorstel om het abonnementstarief af te schaffen controversieel te verklaren. Hierdoor schuift de invoering – die eerder al was uitgesteld tot 1 januari 2027 – verder op en zal het voorstel waarschijnlijk pas door een volgend kabinet worden behandeld. De geplande uitname uit het gemeentefonds in 2026 voor de ivb is teruggedraaid, door de uitstel van invoering naar 1 januari 2027. De eerder doorgevoerde korting in het gemeentefonds is in de meicirculaire 2025 teruggedraaid voor het jaar 2027. In dit programma wordt de batenkant met € 754.000 naar beneden bijgesteld zodat dit budgettair neutraal verloopt. 

De hogere lasten in 2026 ten opzichte van 2025 zijn het gevolg van de verwachte prijs- en volumestijgingen.

Niet van toepassing.

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6D staan hieronder weergegeven. 

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Het college heeft recent het Algemeen Controleplan Jeugdhulp vastgesteld. Hiermee wordt de basis versterkt voor het voorkomen en aanpakken van fraude en oneigenlijk gebruik. In de gewijzigde jeugdhulpverordening, die na vaststelling door de gemeenteraad per 2026 in werking treedt, is een nieuw hoofdstuk opgenomen over toezicht en handhaving op aanbieders. Hierdoor worden de mogelijkheden voor controle op jeugdhulpaanbieders beter.

Tot en met de begroting 2025 is in de meerjarenbegroting onvoldoende rekening gehouden met de autonome ontwikkeling  voor de jeugdhulp. In de begroting 2026 is  rekening gehouden met cumulatieve autonome ontwikkeling van 6,2% voor de zorgkosten. Hierdoor ontstaat in onze meerjarenbegroting een negatieve trend.

De bijstellingen voor 2026 ten opzichte van 2025 bestaan hoofdzakelijk uit:

• CJG (€ 1,3 mln) – Dit bedrag bestaat grotendeels uit de jaarlijkse loon- en prijsindexatie van de werkzaamheden volgens dienstverleningsovereenkomst, aangevuld met een beperkte autonome volumegroei in de lokale gecontracteerde jeugdhulp.
• GRJR (€ 1,4 mln) – Deze bijstelling volgt uit de regionale doorrekening van de autonome volumegroei van jeugdhulpkosten (6,2%) en de reguliere indexaties van de regionale contracten. Het betreft uitsluitend autonome en indexmatige ontwikkelingen.
• Overige verschillen worden onder andere veroorzaakt door de hogere bedrijfsvoeringkosten.

Niet van toepassing.