Programma 7 Volksgezondheid, duurzaamheid en milieu

We staan voor het beschermen en bevorderen van de gezondheid van alle Capellenaren. We voeren onze wettelijke taken uit vanuit de Wet publieke gezondheid (Wpg). 

Het ons aanpassen aan een snel veranderend klimaat én het tegelijkertijd tegengaan van die klimaatverandering om verstrekkende negatieve gevolgen te voorkomen, zijn grote uitdagingen waar de wereld voor staat. Ook in Capelle moeten we hiermee aan de slag. Niets doen is geen optie: ook in Capelle hebben we de verantwoordelijkheid om onze stad goed door te geven aan volgende generaties. Daarbij kiezen we voor haalbare, betaalbare en realistische plannen. Plannen die niet leiden tot tweedeling in de samenleving. Plannen die horen bij de veranderingen die nodig zijn om in 2050 een duurzame, groene en schone stad te zijn.

De lucht-, bodem- en waterkwaliteit voldoen aan de wettelijke eisen.

De wijzigingsvoorstellen van programma 7 staan hieronder weergegeven. 

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Vanuit de Omgevingswet hebben we de wettelijke plicht om het geluid van gemeentewegen en lokaal spoor (metro) te bewaken (Besluit kwaliteit leefomgeving). Om de toename van geluid te kunnen monitoren, moeten we eerst eenmalig een referentieniveau vastleggen; de basisgeluidsemissie (BGE). De BGE moet voor 1 juli 2026 zijn vastgesteld. In de 1e Bestuursrapportage 2025 heeft u budget beschikbaar gesteld om aan deze verplichting te voldoen en zijn we begonnen met het verzamelen van de benodigde verkeersgegevens en het laten uitvoeren van geluidsonderzoek. Na vaststelling van de BGE gaan we periodiek monitoren. In uiterlijk 2029 moeten we verslag doen van de eerste monitoringsronde, daarna elke vijf jaar. We willen aan deze verplichting voldoen door jaarlijks te monitoren en hebben hiervoor jaarlijks € 30.000 nodig. Door deze jaarlijkse monitoring hebben we voor alle ruimtelijke ontwikkelingen (plannen en projecten) altijd in beeld wat per project de gevolgen zijn voor geluid en kunnen we de benodigde maatregelen met ontwikkelaars afstemmen.

Het onderstaande wijzigingsvoorstel heeft uw raad al bij de Kadernota 2026 als niet autonome ontwikkeling goedgekeurd.

Een soortenmanagementplan (SMP) versnelt ruimtelijke- en verduurzamingsprojecten, zorgt voor minder kosten en draagt bij aan behoud en verbetering van biodiversiteit. Op de in 2024 uitgevoerde aanbesteding voor een SMP zijn geen inschrijvingen ontvangen. Daarom wijzigt de aanpak voor het SMP naar een aanpak op wijkniveau. Dit zorgt voor een andere doorlooptijd en daarmee een andere verdeling van kosten over de jaren. In de 1e Bestuursrapportage is een gedeelte van het bestaande budget (€ 175.000) vrijgemaakt om door te schuiven naar 2026. Daarbij valt de subsidie van de provincie hoger uit dan verwacht (€ 40.000) en we verwachten deze subsidie in 2026 in plaats van 2025. Dit voorstel, samen met het voorstel in de 1e Bestuursrapportage 7.3, zorgt voor een budgettair neutrale herverdeling van de lasten en baten in de jaren 2025, 2026 en 2027.

Uw raad besloot 10 juli jl. om kosten die samenhangen met afval hieraan toe te rekenen. Uitgangspunt daarbij is een geleidelijke toerekening van deze kosten over een periode van 4 jaar. Voor de jaren 2026 tot en met 2029 gaat dit om een extra toerekening van kosten van achtereenvolgens € 592.250, € 1.184.500, € 1.776.750 en € 2.369.000. Dit betreft compensabele BTW, overhead, straatreiniging en ongediertebestrijding. De straatreiniging wordt voor maximaal 50% toegerekend aangezien dit ook riool raakt waar deze kosten ook voor maximaal 50% aan worden toegerekend.

Naast bovenstaande toerekening van kosten spelen de volgende ontwikkelingen:
 •    het wegvallen over enkele jaren aan dividendopbrengst Irado (KN26)
 •    de stijgende exploitatie- en verwerkingskosten

Door bovenstaande twee ontwikkelingen is een verhoging aan baten benodigd van € 615.000 in 2026 om een negatieve stand in de voorziening afval te voorkomen. Vanwege de toerekening van extra kosten is in 2026 een verhoging aan baten nodig van € 635.000. De verhoging van de baten aan afvalstoffenheffing leidt naar verwachting tot een verhoging van de kwijtscheldingen in programma 6B. De totaal benodigde stijging aan baten bedraagt € 1.250.000 in 2026. Per huishouden komt dit overeen met een stijging van circa € 40 ten opzichte van 2025. De nieuwe tarieven per type huishouden staan opgenomen in de paragraaf lokale heffingen. De benodigde stijging aan baten voor komende jaren is in onderstaande tabel opgenomen.

Uw raad besloot 10 juli jl. om kosten die samenhangen met riool hieraan toe te rekenen. Uitgangspunt daarbij is een geleidelijke toerekening van deze kosten over een periode van 4 jaar. Voor de jaren 2026 tot en met 2029 gaat dit om een extra toerekening van kosten van achtereenvolgens € 1.005.250, € 2.010.500, € 3.015.750 en € 4.021.000. Dit betreft compensabele BTW, overhead, straatreiniging en baggeren. De straatreiniging wordt voor maximaal 50% toegerekend aangezien dit ook afval raakt waar deze kosten ook voor maximaal 50% worden toegerekend. De baggerkosten kunnen niet structureel worden toegerekend, maar alleen in de jaren dat deze in lijn met de baggercyclus begroot staan. 

Door de toerekening van deze kosten is een hogere opbrengst uit de rioolheffing nodig wat leidt tot een stijging van de rioolheffing. De stijging bedraagt voor de periode 2026 tot en met 2029 jaarlijks € 30 ten opzichte van de huidige begroting. De verhoging van de rioolheffing leidt naar verwachting tot een verhoging van de kwijtscheldingen in programma 6B. 

In de begroting staat een investeringskrediet van € 4.840.000 voor het vervangen van de persleiding. Reden hiervoor is dat de persleiding stamt uit 1977 en na 50 jaar vervangen moet worden. In aanloop naar de vervanging is grondig en multidisciplinair onderzoek uitgevoerd, in samenwerking met gemeente Rotterdam, het hoogheemraadschap en op basis van documentatie uit het aanlegjaar 1977. Uit deze analyse blijkt dat de leidingen in technisch goede staat verkeren. De veronderstelde risico’s, zoals versnelde materiaaldegradatie en mogelijke uitval, blijken op basis van de huidige inzichten niet aan de orde. Daarmee vervalt de noodzaak tot vervanging op korte termijn en wordt het krediet derhalve niet langer opgenomen in de begroting. Het voordeel dat op de afschrijvingslasten ontstaat heeft een lagere evenredige onttrekking aan de Voorziening riolering middelen derden tot gevolg.

In dit wijzigingsvoorstel zijn de kapitaallasten niet opgenomen . De afschrijvings- en rentelasten zijn integraal verwerkt bij de Actualisatie van de begroting (zie Begroting in hoofdlijnen).

In 2026 liggen de lasten ten opzichte van 2025 lager. Dit komt onder meer door het wegvallen van lasten voor het Capels isolatieplan en een lager budget voor circulaire economie. Bij begraafplaatsen was in 2025 sprake van extra budget vanwege de bijzondere status van graven voor Capelse Molukse ex-KNIL militairen welke lasten niet in 2026 terugkomen. Daarnaast staan er minder SPUK gelden ter beschikking. Tegenover de lagere lasten is er ook sprake van structureel hogere lasten vanaf 2026 welke vooral worden veroorzaakt door hogere exploitatie- en verwerkingslasten Irado en door de oplopende kapitaallasten. 
De hogere baten vanaf 2026 worden vooral veroorzaakt door de stijging van de afvalstoffenheffing (NJN24 7.4 en B26 7.3) en de rioolheffing (NJN24 7.5 en B26 7.4). Deze stijging is nodig, vooral vanwege de extra toerekening van kosten aan afval en riool.