Paragraaf Financiering

In 2025 verwachten we voor 43.634 aan nieuwe leningen aan te trekken. Gedurende het jaar wordt de werkelijke financieringsbehoefte beoordeeld en wordt er zo nodig externe financiering aangetrokken. Mede hiervoor worden de rentetarieven wekelijks gemonitord. 

Betreffende de leningen aan diverse stichtingen en/of verenigingen, waar onze gemeente borg voor staat, is de verwachting dat ze aan hun betalingsverplichtingen voldoen.

De Wet Financiering decentrale overheden (wet Fido) schrijft de regels voor het overschrijden van de kasgeldlimiet en renterisiconorm voor. We volgen deze wet- en regelgeving.

Ons beleid van financieren is gericht op:

• Het voorzien in de financieringsbehoefte op korte en lange termijn;
• Het uitvoeren van de treasuryfunctie. Taken hiervan zijn het besturen en bewaken van de inkomende en uitgaande geldstromen, het beheersen van de daaraan verbonden kosten (tarifering), het minimaliseren van de daaraan verbonden risico’s (renterisico) en het optimaliseren van het rendement van beschikbare liquiditeiten (in beperkte vorm in verband met het Schatkistbankieren);
• Het verstrekken van leningen of borgstellingen uit hoofde van de 'publieke taak' uitsluitend aan door de Gemeenteraad goedgekeurde derde partijen en in lijn met onze Verordening Borgstellingen gemeente Capelle aan den IJssel 2020 en Verordening Leningverstrekkingen gemeente Capelle aan den IJssel 2020.

De financieringsbehoefte wordt voor een belangrijk deel bepaald door:

• De leningenportefeuille;
• De reserves en voorzieningen;
• De renteontwikkeling;
• Investeringen (kredieten);
• Grondexploitaties.

Leningen O/G (Opgenomen geldleningen)
De huidige gemeentelijke leningenportefeuille 1-1-2025 bestaat uit negen leningen met een totaalbedrag van ruim 50.028. Op basis van de begroting is de verwachting dat er in het resterende deel van 2024 nog één of meerdere geldleningen aangetrokken moeten worden van 15.015. In het eerste kwartaal van 2024 is een lening van 5.000 aangetrokken. 

 

 

Het afgelopen jaar heeft de ECB de rente verlaagd tot het huidige percentage van 3,5%.  De verwachting voor 2025 is een verdere verlaging door de ECB. Bij een lage inflatie en onvoldoende groei van de economie, zal de ECB de rente mogelijk verlagen om de economie te stimuleren. De verwachting is dat de ECB ook in 2024 de rente nogmaals zal verlagen.  De rente voor lineaire leningen van 25 jaar is over de afgelopen periode gemiddeld net boven de 3,0%. De rente op langlopende leningen wordt bepaald door het sentiment in de markt.  Er is een dalende trend te zien in de rente voor de langlopende geldleningen, de verwachting is dat deze zal doorzetten. De verwachte verlagingen worden door de markt al verwerkt in de huidige tarieven, omdat er veel vertrouwen is dat de rente verder verlaagd zal worden. Op dit moment zien we dat de rente op kortlopende geldleningen (<1 jaar) rond de 3,6% staat.  De rente voor kortlopende leningen wordt bepaald door de rente van de ECB.  We blijven werken met een rente van 3,5% voor toekomstige leningen omdat de verdere rente ontwikkeling in de markt nog onzeker is en omdat op de berekening van de financieringsbehoefte al correcties zijn toegepast. Deze worden verder beschreven onder Prognose liquiditeit.

Prognose liquiditeit
We actualiseren de liquiditeitsprognose twee keer per jaar voor het lopende jaar en voeren één keer per jaar een analyse uit. De actualisatie vindt plaats voor het gereedkomen van de voorjaarsnota en de najaarsnota. De analyse vindt plaats na afloop van het jaar. Uit de prognose van 2025 blijkt dat er vooral grote uitgaven plaatsvinden voor investeringen. De voorlopige verwachting van de netto financieringsbehoefte 43.634 in 2025, 58.975 in 2026, 58.351 in 2027, 41.228 in 2028, 35.194 in 2029, 44.816 in 2030, 37.571 in 2031 en 41.742 in 2032. Op de bruto financieringsbehoefte zijn meerdere correcties toegepast. In het verleden is gebleken dat er structureel minder geld geleend hoeft te worden dan vooraf wordt berekend. Om reële rentelasten te berekenen,  zijn er handmatige correcties toegepast op de bruto financieringsbehoefte. Het EMU saldo wordt met 3.000 (investeringen die niet worden uitgevoerd) en 7.000 over het totaal verlaagd.  Daarnaast zijn voor de jaren 2026 en verder de negatieve resultaten in mindering gebracht op de bruto financieringsbehoefte, zoals deze destijds geraamd zijn bij de Begroting 2024 (besparingsmaatregel 0.11). De verdere toename van het negatieve resultaat wordt wel meegenomen.  

Treasurystrategie
Conform het Financieringsstatuut 2020 en de Financiële Verordening 2023 houden we ons aan de kasgeldlimiet. De uitkomst van de liquiditeitsprognose bepaalt in belangrijke mate de financieringsbehoefte. De gemeente financiert in eerste instantie met korte-termijn leningen. We kunnen tot het maximum van de kasgeldlimiet, circa 24.282 aan kort geld lenen.  Bij een financieringsbehoefte wordt op basis van de ontwikkelingen, rentepercentages en de begrote rente bepaald of er kort- of langgeld wordt aangetrokken.  Bij het aantrekken van een langgeld vindt er afstemming met het Treasury Comité plaats.  Het uitgangspunt voor lang geld is aantrekken van financiering voor 25 jaar lineair.

Vanuit de Wet Fido is het toegestaan twee kwartalen achtereenvolgens de kasgeldlimiet te overschrijden. Bij een overschrijding van een derde kwartaal moeten we een herstelplan bij de toezichthouder indienen. Waar aanvullende financiering nodig is, stemmen we de looptijd af op de liquiditeitsprognose.  Door dagelijkse monitoring van de kasstromen, saldi op de banken en rente ontwikkelingen spelen we beter in op de financieringsbehoefte. Het Treasury Comité wordt maandelijks geïnformeerd. Dagelijks vindt er een monitoring van de rente plaats, waarover maandelijks gecommuniceerd wordt met het Treasury Comité. Als de rente boven het omslagpunt komt waartegen we de rente begroot hebben staan, spelen we hierop in. Dagelijks houden we de saldi van de banken bij. Door het in beeld hebben van deze kasstromen, spelen we beter in op de financieringsbehoefte. 

Lange termijn financiering 

Om de risico’s van de lange-termijn financiering in te perken, is in de wet Fido gesteld dat de renterisiconorm niet overschreden mag worden. De renterisiconorm is een bij aanvang van het jaar gefixeerd (wettelijk) percentage van het begrotingstotaal. Het totale bedrag dat herfinanciering en renteherziening (de risico’s) met zich meebrengt mag deze norm niet overschrijden. 

We blijven onder de renterisiconorm, zoals blijkt uit onderstaand overzicht. Voor het renterisico is rekening gehouden met de per augustus 2024 bekende renteherzieningen en aflossingen.

Het kasgeldlimiet geeft aan wat het maximum bedrag is dat met kort geld (<1 jaar) geleend mag worden. De limiet mag niet overschreden worden. Hieronder wordt weergegeven hoe deze limiet berekend is. Jaarlijks wordt de kasgeldlimiet opnieuw berekend op basis van het begrotingstotaal van dat jaar. Over de voortgang wordt door middel van de paragraaf Financiering bij de begroting en de jaarrekening aan de provincie gerapporteerd.

Schatkistbankieren is een dienst bedoeld voor instellingen, die een wettelijke of publieke taak uitvoeren en hiervoor middelen van het Rijk ontvangen. Dit houdt in dat ze de publieke middelen aanhouden bij het ministerie van Financiën. Schatkistbankieren kent een limiet van 2% van het begrotingstotaal dat niet in de schatkist aangehouden hoeft te worden. Dit komt neer op 5.714 in 2025. 

Hieronder is het renteschema weergegeven conform de Notitie Rente van de commissie BBV. De renteomslag aan de taakvelden is afgerond op 1 decimaal. Door de financieringskosten die voortvloeien uit de wijzigingsvoorstellen die in deze begroting zijn opgenomen en door de afronding van het percentage van de renteomslag op 1 decimaal is er sprake van een renteresultaat.

Het verwachte totaal van de gewaarborgde geldleningen per 1-1-2025 is 291.596. Dit bedrag bestaat uit leningen aan vijf stichtingen/woningcorporaties.

Voor vier leningen van het IJsselland Ziekenhuis staan we rechtstreeks borg, zonder tussenkomst van een waarborgfonds. De leningen van het Rijksmonument Dorpsstraat 164 vallen onder de Gemeente.

Als een van deze woningcorporaties niet aan hun betalingsverplichtingen kan voldoen, lopen we een renterisico in de vorm van het verstrekken van een renteloze lening aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Echter, voor het beroep doen op het verstrekken van de renteloze lening, zal eerst aanspraak worden gemaakt op de borgstelling van het WSW en de obligoverplichting bij de overige corporaties in Nederland (tertiaire achtervang). Het eventueel resterend gedeelte wordt verdeeld onder de schadegemeenten en alle gemeenten. Het WSW zal in zo’n geval het onderliggend bezit ten gelde maken, wat veelal veel hoger is dan de hoogte van de geborgde leningen. Tot nu toe is het nooit voorgekomen dat gemeenten renteloze leningen hebben moeten verstrekken aan het WSW.

De gewaarborgde leningen worden per einde van het jaar bekend, dit doordat de Gemeente niet meer per lening accordeert. Jaarlijks stelt het WSW een borgingsplafond voor de woningcorporatie vast, tot dat bedrag mag de corporatie leningen aantrekken. Nieuwe leningen en/of renteherzieningen van woningcorporaties worden evenredig verdeeld over de deelnemende gemeenten. Woningcorporatie Woonbron is in dit kader toegevoegd. 

De jaarrekeningen van de stichtingen/instellingen worden beoordeeld door het Treasury Comité.