Aanbiedingsbrief

Aan: De leden van de raad van de gemeente CAPELLE AAN DEN IJSSEL

Datum: 11 juni 2021

Betreft: Aanbiedingsbrief Voorjaarsnota 2021

Geachte dames en heren,

De coronapandemie is ook voor Capelle aan den IJssel niet zonder gevolgen gebleven; vele Capellenaren ondervinden verdriet en pijn door het verlies van dierbaren, emotionele en fysieke gevolgen doordat zij besmet zijn (geweest) door het coronavirus, financiële problemen door inkomensverlies en zorgen over de toekomst. Uw college ziet de pijn en de afschuwelijke gevolgen die de coronacrisis met zich mee brengt, voor jong en oud. We hebben daar oog voor en we zetten ons op alle mogelijke wijzen in om de Capellenaar te steunen. Met extra inspanningen en middelen zetten we in op herstel, zodat de stad weer sterk verder kan na de coronacrisis. De Voorjaarsnota 2021 laat zien dat we door gaat met de ambities uit het coalitieakkoord ‘Met het oog op morgen’. We zitten niet stil, we gaan samen met de Capellenaar op weg naar een sterke en veerkrachtige toekomst!
Dat doen we met de ambtelijke organisatie en onze maatschappelijke en economische partners in de stad, met scholen, ondernemers, de cultuur- en sportsector en vele, vele anderen.

Binnen de gemeentelijke organisatie zijn twee projectgroepen specifiek werkzaam op het gebied van corona, hoewel de crisis uiteraard van nagenoeg alle afdelingen en units extra inspanningen vraagt. Daarnaast wordt er van onze verbonden partijen creativiteit en daadkracht gevraagd om hulp- en dienstverlening in de lucht te houden. Wij willen onze dank uitspreken naar een ieder die bijdraagt aan het beheersen van deze crisis. Bijzondere dank gaat uit naar onze handhavers en onze maatschappelijke partners. Wij werken samen met de ambtelijke organisatie en onze partners er hard aan om sterk uit deze coronacrisis te komen.

Corona heeft de stad hard geraakt. Er komt nu een fase waarin we de effecten van de pandemie kunnen herstellen en kansen kunnen realiseren die ontstaan zijn. Hiertoe wordt een herstelplan opgesteld. Dit herstelplan zal ook investeringen vragen in de stad en onze partners om de samenleving te versterken. De verwachting is dat we in september 2021 het herstelplan gereed hebben. Voor het herstelplan wordt € 1 miljoen begroot. De daadwerkelijke lasten zullen blijken uit het herstelplan. In het herstelplan zal ook aandacht zijn voor de wijze van verantwoording aan uw raad.

De coronacrisis raakt veel onderdelen van onze werkzaamheden. Ook in financieel opzicht zijn er veel wijzigingen. Er zijn met name meer lasten dan begroot of tegenvallende baten, maar soms ook zijn er minder lasten door bijvoorbeeld uitstel van projecten. Deze lasten komen dan in latere jaren weer terug. In het hoofdstuk Impact Coronacrisis zijn de financiële voordelen en nadelen uitgewerkt.

In deze coronatijd is gebleken dat veel mensen behoefte hebben aan het gezelschap van een hond. De viervoeters hebben een toegevoegde waarde op het welzijn van de hondenbezitter. Gezelschap, een reden om naar buiten te gaan en te bewegen: goed voor het geestelijk en lichamelijk welbevinden. Een belasting mag daarom geen belemmering zijn. Het college stelt in de Voorjaarsnota voor om de hondenbelasting af te schaffen met ingang van 2022.

Hierbij bieden wij u ter vaststelling de Voorjaarsnota 2021 aan. In deze voorjaarsnota zijn de financiële ontwikkelingen en beleidsontwikkelingen verwerkt, zowel voor 2021 als meerjarig. Het startpunt hierbij is de stand bij de Najaarsnota 2020 en de realisatie bij de Jaarrekening 2020.

1. Beleidsinhoudelijke verantwoording 2021
In het coalitieakkoord ‘Met het oog op morgen’ staan onze ambities en plannen om te werken aan het heden en de toekomst van Capelle. In de eerste maanden van 2021 hebben wij de volgende resultaten gehaald en signaleren wij de volgende ontwikkelingen:

Hoe willen wij besturen?

• Er heeft een tweede peiling van het burgerpanel plaatsgevonden voor de Stadsvisie. Deze is opgeleverd. Voor het voorjaar van 2021 was een burgerpanel voorzien voor het Programma Buitenruimte. Deze vindt nu later in 2021 plaats. Voor het participatietraject rondom het Leertraject Lokale Democratie en het Participatiebeleid Omgevingswet is in mei 2021 gebruik gemaakt van een "online community": een digitaal forum waarin 100+ Capellenaren gedurende een aantal weken konden reageren op vragen en stellingen en daarover met elkaar digitaal in gesprek konden gaan. Het is voor het eerst dat we in Capelle deze digitale participatietool hebben toegepast. Inzet van de burgerjury en het Capelse Expertise Netwerk is momenteel voor 2021 niet voorzien. De inzet van deze twee instrumenten in deze toekomst wordt besproken in het lopende leertraject en verwerkt in de Participatieverordening;
• Leertraject Lokale democratie loopt momenteel en gedurende heel 2021. Eindpunt is het vaststellen van een (beleids)visie en - verordening op burgerparticipatie in november 2021.

Onze zorg

• De toeslagenproblematiek wordt in samenwerking met Belastingdienst afgehandeld. De unit Frontlijn heeft het eerste contact met gedupeerden, biedt een luisterend oor, denkt mee en inventariseert wat er op vijf leefgebieden (financiën, wonen, zorg, gezin en werk) nodig is. De hulpverlening wordt in samenwerking met onze partners GR IJsselgemeenten voor schuldhulpverlening en Inkomen en bij SWC voor maatschappelijke werk, schulden en lotgenotencontact vormgegeven. De gemeente heeft contact met 151 ouders. Nog niet alle ouders zijn bereikt. Het streven is om met alle ouders in contact te treden. Ervaring leert dat een groot deel van de ouders geen hulp nodig heeft. De verwachting is dat ongeveer een kwart van de ouders ondersteuning nodig heeft waarvan een klein deel zeer intensieve ondersteuning. Alle gemeenten hebben eind 2020 een specifieke uitkering (SPUK) als voorschot ontvangen op basis van het aantal gedupeerden per gemeente. Met de uitkering dienen gemeenten de gedupeerden van de toeslagenaffaire te ondersteunen. Het bedrag van de SPUK is gebaseerd op het aantal gedupeerden dat in de Staatscourant van 26 november 2020 bekend is gemaakt. Voor Capelle aan den IJssel was het aantal: 117. Landelijk betreft het in deze bekendmaking 8.379. Inmiddels hebben zich 517 ouders (stand 7 juni 2021) uit Capelle bij de Belastingdienst gemeld, landelijk is dit 25.946. De verwachting is dat er een tweede SPUK komt;
• Voor 2021 is de verwachting dat de het aantal bijstandsuitkeringen zal stijgen als gevolg van de coronacrisis. De mogelijke stijging zal vooral in de tweede helft van het jaar duidelijker worden, na afloop van de steunmaatregelen die het rijk ingezet heeft. Vooralsnog is de verwachting dat Capelle ook in 2021 binnen het beschikbare budget blijft;
• Een vierjarige pilot schuldsanering is in voorbereiding en gaat in 2021 van start. We zijn aangesloten bij het landelijk convenant Vroegsignalering, waardoor het aantal instanties dat betalingsachterstanden meldt, wordt uitgebreid;
• De pilot Inburgering Nieuwe Stijl liep van maart 2018 tot maart 2020, was verlengd tot 31 januari 2021 en is inmiddels afgerond. In de collegebrief van 30 juni 2020 bent u geïnformeerd over de eindrapportage van de pilot. De opgedane ervaringen worden verwerkt in de werkwijze van de nieuwe Wet inburgering. Daarnaast heeft Welzijn Capelle de opdracht om, conform de pilot Inburgering Nieuwe Stijl, de zogenaamde Ondertussengroep te begeleiden. Dit is een groep asielmigranten die nog onder het regime van de Wet inburgering 2013 moeten inburgeren;
• Landelijke berichtgeving staat vol met berichten over de oplopende tekorten in het sociaal domein waardoor de gemeentelijke begrotingen onder druk komen te staan. Ook onze gemeente ontspringt deze dans niet. In de Jeugdhulp lopen de tekorten de komende jaren op. Dit blijkt uit de voorlopige jaarrekening 2020 en de conceptbegroting 2022 van de GRJR. Het Rijk heeft in april 2021 aanvullend op de rijksbijdrage een extra bedrag van € 613 miljoen landelijk beschikbaar gesteld om de actuele problemen binnen de Jeugdhulp zoals de wachtlijstproblematiek en jeugdhulp voor spoed en crisis, op te lossen. Het is nog niet bekend wat de hoogte van het bedrag voor Capelle is en wanneer het bedrag beschikbaar wordt gesteld.
  In het kader van de structurele tekorten in de Jeugdhulp heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) een arbitragezaak aangespannen tegen het kabinet. De arbitragecommissie moest antwoord geven op de vraag wat te doen met het huidige tekort van 1,7 miljard euro en bepalen wat er nodig is om de jeugdzorgkosten weer onder controle krijgen. In de berichtgeving van 3 juni jongstleden van het demissionair kabinet is aangegeven dat er in 2022 € 1,3 miljard extra wordt uitgetrokken voor de jeugdhulp. De effecten hiervan zijn nog niet bekend en niet verwerkt in deze voorjaarsnota. Het nieuwe kabinet zal een besluit nemen over de jaren na 2022;
• Ook de uitgaven voor de Wmo voorzieningen zijn de afgelopen jaren enorm gestegen. Dit wordt vooral veroorzaakt door de landelijke invoering van het Wmo- abonnementstarief en de toenemende vergrijzing. Deze conclusie is ook door de landelijke vereniging van gemeentelijke directeuren in het sociaal domein getrokken. Dit naar aanleiding van een analyse van onderzoeksbureau BDO van jaarrekeningen van grote gemeenten. Het onderzoek laat zien dat in 2019 de Wmo voor het eerst de grootste stijging van de netto lasten in absolute zin veroorzaakt. ‘Het rapport geeft gemeenten niet alleen een belangrijk beeld van de financiële ontwikkelingen, het zegt ook iets over de urgentie om tot betere financiële afspraken tussen rijk en gemeenten te komen.’ Het Wmo- loket volgt de ontwikkelingen op de voet en zal u over u over de financiële risico’s blijven informeren. In dat kader zullen we ook zelf een onderzoek gaan uitvoeren naar de kostenbeheersing binnen de Wmo (en de Jeugd);
• Met het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en Stichting Welzijn Capelle (SWC) zijn afspraken gemaakt over het werken met veiligheidsplannen en wordt gewerkt via de Signs of Safety methode. De deelnemers van het Lokaal Team Huiselijk Geweld hebben een training stalking gevolgd;
• Lokaal wordt continu ingezet op het goed en snel oppakken van meldingen die door Veilig Thuis worden doorgezet. We bevorderen de samenwerking tussen de wijkteams van CJG en SWC bij complexe situaties. We zoeken naar een goede aansluiting op hulp voor plegers vanuit regionale hulp.

Onderwijs, jeugd, sport, cultuur en vrije tijd

• Het schooljaar 2020/2021 was een bijzondere tijd voor het onderwijs. Onderwijs op afstand, groepen die naar huis moesten vanwege mogelijke besmettingen in de klas en jongeren die in periodes via school in periodes nauwelijks sociale contacten konden hebben. Van leerlingen, ouders en verzorgers zijn grote inspanningen gevraagd. Ook uit het contact dat wij voortdurend hebben de scholen en schoolbesturen blijken telkens weer de uitdagingen waar de professionals werkzaam in het onderwijs voor staan. Via deze Voorjaarsnota willen wij nogmaals aangeven dat zij een groot compliment verdienen;
• Vanwege de coronamaatregelen zijn er in het eerste kwartaal van 2021 minder cultuureducatieve activiteiten op scholen uitgevoerd dan gepland. Voor de uitvoering van deze activiteiten zijn cultuuraanbieders namelijk afhankelijk van de maatregelen waar scholen nu mee te maken hebben. In overleg met de cultuuraanbieders wordt bekeken of de activiteiten later dit jaar kunnen plaatsvinden. De Cultuurshock 2021 wordt in overleg met de scholen verplaatst naar het voorjaar van 2022;
• Begin 2021 kwam uit landelijk onderzoek naar voren dat jongeren weliswaar de minste kans hebben om ernstig ziek te worden van het coronavirus maar het meeste lijden onder de coronamaatregelen. Deze bevindingen worden gedeeld door de Capelse welzijnspartners en de Capelse Jongerenraad. Volgens hen is er sinds de coronacrisis in toenemende mate sprake van somberte en eenzaamheid onder Capelse jongeren. Gezien de acute noodzaak om onze jongeren op korte termijn weer meer perspectief te geven, hebben wij het ‘Plan ter bestrijding van de effecten van de coronamaatregelen op jongeren’ opgesteld;
• Een van de doelstellingen van ons sport- en beweegbeleid is het beter benutten van de buitenruimte. Door corona is het beter benutten van de buitenruimte nog meer een aandachtspunt geworden. Sportief Capelle zal de komende periode extra aandacht geven aan de mogelijkheden voor sporten en bewegen in de buitenruimte en de bekendheid vergroten van georganiseerde activiteiten, zoals een wandeltocht, in de buitenruimte.

Veiligheid

• Gedurende het Donkere Dagen Offensief (herfst- en wintermaanden) zijn beveiligers ingezet in de Hoven, Wiekslag, Wingerd en de Rondelen om politie en handhaving extra te informeren, jeugd en bewoners aan te spreken en Capellenaren alert te maken op inbraakpreventie. Ook is er ingezet op actuele ontwikkelingen, incidenten en trends;
• Voor de aanpak problematische groepen hebben drie jongeren een gebiedsverbod ontvangen voor het centrum van Capelle aan den IJssel. Een van deze gebiedsverboden is op basis van overtreding van dit gebiedsverbod verlengd voor de duur van drie maanden. Samen met de partners is inzet gepleegd op de groep waardoor de helft geen overlast meer veroorzaakt. De overige jongeren worden besproken in het driewekelijkse groepsaanpak overleg. Daarnaast wordt er gekeken naar de gezinnen om broertjes en/of zusjes preventief te betrekken in de persoonsgerichte aanpak;
• In het 1e kwartaal zijn er 3 overvallen geweest waarop de stadsmariniers contact hebben gezocht met de getroffenen. In alle wijken organiseren zij regelmatig Samen-op-straat- overleggen met partners. De inzet van de assistent stadsmarinier Schollevaar is in maart beëindigd.

Duurzaamheid

• Het beschikbaar hebben van actuele data over het energiegebruik in Capelle aan den IJssel blijft een aandachtspunt. Op dit moment is data beschikbaar tot en met 2019. Met name het elektriciteitsverbruik neemt tussen 2015 en 2019 fors af, terwijl energie voor warmte gestaag daalt en het energiegebruik voor vervoer juist toeneemt. In 2019 kwam de energiebesparing ten opzichte van 2015 uit op 5,5%;
• We zien dat steeds meer Capellenaren zonnepanelen plaatsen. Vooral huiseigenaren benutten hun dak. Veel bedrijven doen dat helaas nog niet. Hier zetten we met collectieve inkoopacties extra op in. Jaarlijks tellen we de zonnepanelen in de stad aan de hand van de luchtfoto. De data over 2021 komen rond de zomer beschikbaar. In het voorjaar van 2020 lagen er 25.660 zonnepanelen, een groei van 33% ten opzichte van het jaar daarvoor. Daarmee zitten we iets onder de groei die we jaarlijks nodig hebben om eind 2022 70.000 panelen te halen. We bezien aan de hand van de data over het aantal zonnepanelen in 2021 ten opzichte van 2020 of extra stimulering nodig is;
• Steeds meer Capellenaren weten de subsidieregeling voor groene daken te vinden. De raad heeft daarom extra budget beschikbaar gesteld om jaarlijks 50 subsidie te kunnen verlenen. In 2020 werd 1.839 m2 groen dak gerealiseerd;
• De Wet milieubeheer schrijft ons voor om elke vijf jaar een Actieplan Omgevingslawaai vast te stellen. Het doel hiervan is om maatregelen vast te stellen die er voor zorgen dat het aantal geluidgehinderde en slaapverstoorde inwoners teruggebracht wordt, ter verbetering van hun gezondheid. Het vorige Actieplan Omgevingslawaai is van 2018. Begin 2021 zijn wij begonnen met het inventariseren en actualiseren van de benodigde wegverkeer- en industrie gegevens (peiljaar 2021). De uitkomsten van deze berekeningen vormen de uitgangspunten voor het opstellen en vaststellen van de Geluidbelastingkaarten 2022. De Geluidbelastingkaarten worden uiterlijk juni 2022 vastgesteld. Deze vormen de basis voor het Actieplan Omgevingslawaai 2023 . De vaststelling van het Actieplan Omgevingslawaai 2023 is een bevoegdheid van uw college.

Bouwen en wonen

• Rivium is in transitie. Van een kantorenpark met zorgwekkende leegstand werken we nu toe naar een hoog stedelijke woon-werkwijk, die een waardevolle toevoeging is voor Capelle. Het Rivium is – ondanks die leegstand - een locatie waar veel bedrijven goed functioneren in een prettige omgeving. Het nieuwe Rivium blijft dan ook een werklocatie, maar daarnaast bieden wij ruimte voor het toevoegen van een hoogstedelijk woonmilieu. Mét bijbehorende voorzieningen. Wonen, werken, maatschappelijke invulling en commerciële voorzieningen vullen elkaar aan, zodat een evenwichtige omgeving ontstaat die zorgt voor een levendig Rivium. Na de vaststelling van het Gebiedspaspoort is de ontwerpfase gestart. In deze fase worden de bouwenveloppen uitgewerkt, als ruimtelijke kaders om de omgevingsvergunningen te kunnen verlenen. Zie de Capelle bouwt aan de stad monitor voor meer informatie (Raadsvoorstel 506103);
• In de Valeriusrondeel en Reviusrondeel is een woonexperiment van start gegaan. Hiervoor is door Havensteder een Wens & Wacht module voor deze complexen aangemaakt. Voor deze woningen worden een impressiefilmpje en foto's van een gezellig ingerichte woning getoond. Kandidaten die interesse hebben worden gevraagd een motivatiebrief te schrijven of te pitchen waarom zij juist in een woning in een van deze complexen willen wonen. Vervolgens wordt de kandidaat geplaatst op een wachtlijst. Voorafgaand aan de verhuur van een woning vindt er een bezichtiging en een kennismakingsgesprek met de verhuurmakelaar en de wijkbeheerder plaats. Mogelijk in de toekomst ook met het buurtpanel. Toewijzing op basis van volgorde. Je ziet dat een minder kwetsbare doelgroep zich aanmeldt voor deze woningen. Er zijn inmiddels 3 woningen via de Wens & Wacht module verhuurd;
• In de samenwerkingsafspraken is het Uitvoeringsprogramma Kwetsbare Woningvoorraad 2020-2021 opgenomen. Het betreft de aanpak van de kwetsbare woningvoorraad in de Hoven (sloop en nieuwbouw), de Wiekslag (isolatie), de Hoeken (goed geïsoleerde woningen die klaar zijn voor een transitie naar een duurzame warmteoplossing op middentemperatuur, waar nodig is asbest verwijderd. De entree en de flat als geheel krijgen een moderne uitnodigende uitstraling), buurt 747 (gecombineerde aanpak van duurzaamheid, aangevuld met planmatig onderhoud) en de Florabuurt (voorbereiding verduurzamingsaanpak). Voor alle woningen van Havensteder geldt dat waar nodig badkamers, keukens en toiletten worden vervangen. De buurt 747 is grotendeels opgeleverd (excl. Reigerlaan Zuid);
• Wij zijn voornemens om te werken aan de komst van een seniorenmakelaar, om de doorstroom in de woningmarkt te bevorderen. De seniorenmakelaar is een persoon die oudere mensen stimuleert om een passende woning te betrekken, zodat er ruimte ontstaat voor jonge gezinnen;
• Met de landelijke stichting Knarrenhof zijn wij voornemens om te werken aan een uniek concept voor veilig en zelfstandig wonen met veel privacy en tegelijkertijd alle voordelen van samenwonen. De stichting heeft als maatschappelijk doel een leeftijdsbestendige bouw van woongroepen voor zelfredzame senioren.

Werk, economie en bedrijfsleven

• Diverse rijksregelingen, zoals TONK en TOZO, zijn verlengd tot en met het 3e kwartaal 2021. Net als in de vorige periode zullen wij uitvoering blijven geven aan deze regelingen;
• In lijn met de MRDH-koers 2021-2022 (vastgesteld door de MRDH in 2020), worden in 2021 de verdere mogelijkheden verkend voor campusontwikkeling in Capelle aan den IJssel. Daartoe zijn wij in 2020 ook aangesloten bij de werkgroep Campusontwikkeling binnen de MRDH. Regionale samenwerking en de behoefte aan synergie tussen campussen, bieden mogelijkheden voor de thema’s duurzaamheid en circulariteit. De focus op circulariteit biedt economische kansen binnen de gemeente Capelle, zowel voor werkgelegenheid bij zittende bedrijven, als qua aantrekkingskracht voor nieuwe bedrijven. De ontwikkeling van Rivium naar toekomstig 5.000 huishoudens en bijbehorende afvalstromen, speelt hierin een belangrijke rol. Onder de Capelse ondernemers wordt verkend of een dergelijke focus opportuun is en of bedrijven daar interesse in hebben, hierover bent u eerder geïnformeerd met collegebrief 2021/034.

Buitenruimte, verkeer en vervoer

• Voor het programma Buitenruimte verwachten we voor de zomervakantie 2021 de visie van Programma Buitenruimte gereed te hebben. Dan gaan we met de stad op basis van die visie werken aan een uitvoeringsparagraaf die maatwerk faciliteert en identiteit geeft aan de wijken en buurten. De visie en uitvoeringsparagraaf worden in het eerste kwartaal 2022 aan u voorgelegd om vast te stellen. We hebben de thema’s in de buitenruimte en onderlinge samenwerking besproken met organisaties, belangengroepen en de WOP’s in Capelle en de medewerkers van de gemeente. De werkwijze en inhoudelijke uitwerking voor Programma Buitenruimte passen bij de grote ontwikkelingen in de gemeentelijke organisatie: de Capelse manier van werken, de Omgevingswet, het hanteren van de Stadsvisie en afgestemde Programma’s, Opgavegericht werken en de toekomstplannen voor de afdelingen. We werken met onder andere het team van Programma Ruimte aan een gezamenlijk ruimtelijk kader;
• Het is druk op de wegen in het zuidoosten van de Rotterdamse regio. We zien al jaren door diverse oorzaken files op de Algeracorridor. De Algerabrug moet regelmatig open voor schepen, de nabijgelegen kruisingen zorgen voor oponthoud en steeds meer mensen wonen langs de Algeracorridor. Hierdoor neemt de drukte op de weg toe en staan de bereikbaarheid en leefbaarheid onder druk. In de MIRT-verkenning Oeververbindingen Regio Rotterdam ligt de focus op een samenhangend lange-termijnmaatregelenpakket voor de Algeracorridor. Dit zijn grotere, toekomst vaste maatregelen die gaan zorgen voor een goed bereikbare en leefbare regio. Uitvoering van deze maatregelen is rond 2030. We voeren verkennend onderzoek uit de focus komt te liggen op het opwaarderen van de corridor, zoals het aanpassen van het aantal rijstroken op de Algerabrug of het leggen van meer op de verandering van vervoerswijzen. Een combinatie van deze twee richtingen is ook mogelijk. Daarnaast is een pakket aan maatregelen opgesteld, die relatief snel (start uitvoering 2021 – 2023) zorgen voor minder files op de Algeracorridor; de Korte Termijn Aanpak Algeracorridor. Deze maatregelen richten zich op verbetering van fietsroutes, stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer, gedragsacties en infrastructurele verbeteringen. Tevens onderzoeken we mogelijke uit te voeren maatregelen in dezelfde periode voor verlaging van de snelheid op de Algeraweg, om de geluidhinder in de omliggende woonwijken te verzachten;
• Wij werken aan de komst van een 3e buurtbus. In overleg met MRDH, RET, IJsselland ziekenhuis en de buurtbusorganisatie is de gemeente bezig om de buurtbus uit te breiden en langs het IJsselland ziekenhuis te laten rijden. Momenteel wordt in de werkgroep gewerkt aan de voorbereidingen. Planning is om in de 2e helft van 2021 te gaan rijden met de 3e buurtbus;
• De voorbereidingen voor het opschalen van de Parkshuttle gaan goed. Bij het testen komen voornamelijk problemen van technische aard aan het licht. De verwachting is nog steeds dat we in 2022 gaan rijden met deze 3e generatie voertuigen t.b.v. de transformatie van Rivium;
• Wij werken in 2021 verder aan het Uitvoeringsprogramma dat nog dit jaar door ons college wordt behandeld. In 2021 beginnen we met het parkeerbeleid, de parkeernormen en de nota verkeersveiligheid. Voor deelmobiliteit gaan wij in 2021 eerst een experiment houden met de Verkeersonderneming. In 2022 gaan wij ook daarvoor een aparte deelnota opstellen.

2. Financieel perspectief 2021-2029

De onderstaande tabel laat de financiële resultaten zien: het saldo van baten en lasten. 

Uit de tabel blijkt dat er in 2021, 2022 en 2029 een negatief saldo is. De wijzigingsvoorstellen in deze voorjaarsnota dragen er wel aan bij dat de negatieve saldi in deze jaren lager is geworden, met uitzondering van het jaar 2029. In de jaren 2023 e.v. laten we een positief saldo zien, net als de doorkijk voor de jaren 2026 t/m 2028. Hierbij is vanaf 2024 wel een taakstelling opgenomen in de begroting. Het beperkt negatieve saldo in 2029 nemen wij mee bij de voorstellen voor de invulling van de taakstelling. Bij een realisatie voor het jaar 2021 conform de begroting is een onttrekking aan de algemene reserve noodzakelijk. 

Wijzigingsvoorstellen
De grootste financiële wijzigingen in 2021 (groter dan 300) in deze voorjaarsnota lichten wij hieronder toe, in volgorde van de programma indeling:

• Heroverweging maatregelen privaat- en publiekrechtelijke vorderingen als gevolg van de coronacrisis (lasten N 540);
• Dividend Stedin (baten N 445);
• Algemene uitkering: Decembercirculaire 2020, Maartcirculaire 2021, BTW Compensatiefonds en stelpost accres (baten V 2.567);
• Corona-middelen (lasten N 1.000);
• Commerciële contracten (baten N 330);
• Aankoop aandelen Dorpsstraat (lasten N 341);
• Aanpassing budgetten Gebundelde Uitkering Gemeenten (lasten N 114 en baten V 941);
• BTW teruggave re-integratiegelden (baten V 1.030);
• Toepassing reële kostprijs Wmo-diensten (lasten N 475);
• Stichting Centrum Jeugd en Gezin: jeugdhulp lokaal Zorg in Natura (lasten N 425);
• Actualisatie grondexploitaties (lasten N 1.032 en baten V 2.505).

In de voorjaarsnota is bij Programma 2 de ontwikkeling voor de uitvoeringsagenda mobiliteit opgenomen.  Hierin is aangegeven dat er, afhankelijk van de nog te maken keuzes, enkele miljoenen gemoeid zijn met de uitvoeringsagenda mobiliteit. Deze lasten zijn niet meegenomen in deze voorjaarsnota, maar zullen pas betrokken worden bij de afwegingen nadat de uitvoeringsagenda is vastgesteld.

Actualisatie kadernota kerntaken en realiseren taakstelling
Gelijktijdig met deze Voorjaarsnota hebben wij u een memo aangeboden waarin wij het gelopen proces schetsen rondom de te realiseren taakstelling, de mogelijk door te voeren maatregelen en het mogelijke vooruitzicht rondom de actualisatie van de kadernota kerntaken. 

Doorkijk 2026-2029
De meerjarenbegroting bestaat wettelijk uit vier jaar, maar er zijn ook diverse budgetten die een ontwikkeling laten zien die relevant is voor de periode erna. Daarom hebben wij een doorkijk gemaakt naar 2026 t/m 2029. Voor de meeste wijzigingsvoorstellen die structureel zijn, betekent dit dat de bedragen structureel zijn doorgetrokken naar 2026 en verder. Voor de algemene uitkering en het inkomensdeel Participatiewet is doorgerekend tot en met 2025 en zijn de jaren 2026 en verder gelijk gesteld aan het jaar 2025. Voor bijvoorbeeld de volume stijging Wmo en voor de rente is voor alle jaren van 2026 t/m 2029 doorgerekend wat de effecten zijn. Daarnaast zijn er ook voorziene investeringen die buiten de doorkijk vallen, zoals de investeringen in de MIRT en houden we daarnaast rekening met een investering voor de 2e fase van het Comenius College.

Risico’s
Wij zien dat de risico’s op basis van deze voorjaarsnota iets zijn afgenomen ten opzichte van de jaarrekening, mede door een wijzigingsvoorstel in deze Voorjaarsnota. Desalniettemin blijft alertheid voor de komend de jaren noodzakelijk. De risico’s worden verder toegelicht in het hoofdstuk Weerstandsvermogen en risicobeheersing. In de komende periode willen we ook meer focus gaan leggen op da kansen die we als gemeente lopen en dit ook onderdeel laten zijn van de risicoparagraaf.

3. EMU-saldo en financiële ratio’s
Het exploitatieresultaat wat hierboven is toegelicht, is niet het enige middel om de financiële gezondheid van gemeenten te beoordelen. Er zijn bijvoorbeeld ook posten die niet meegenomen worden in dit saldo, maar wel tot feitelijke kosten leiden, zoals uitgaven in voorzieningen of investeringskredieten. Sinds een aantal jaar is het daarom voor gemeenten verplicht om financiële kengetallen te berekenen. Ook berekenen wij het EMU-saldo, wat een inschatting geeft van alle verwachte kasstromen: alle feitelijke inkomsten en uitgaven. In alle jaren is er een financieringsbehoefte is, waardoor er nieuwe leningen aangetrokken moeten worden. 

Netto schuldquote
De Netto schuldquote, gecorrigeerd voor doorverstrekte leningen, laat de volgende ontwikkeling zien.

Solvabiliteit
De solvabiliteit, oftewel de verhouding “eigen vermogen / totaal vermogen”, ontwikkelt zich als volgt.

De netto schuldquote en solvabiliteit zijn in gunstige zin aangepast in de Voorjaarsnota 2021. Dit is mede ingegeven doordat deze ratio's respectievelijk lager en hoger waren bij de Jaarstukken 2020 dan verwacht. De netto schuldquote blijft in de eerste jaren in de “groene” zone (< 90%), maar verschuift in 2026 naar “oranje”. De solvabiliteit bevindt zich in 2021 in “groen”, maar verschuift vanaf 2022 naar "oranje" en blijft dat ook in de jaren erna.

EMU-saldo
Het EMU-saldo ontwikkelt zich als volgt.

Het EMU-saldo geeft een indicatie van de feitelijke geldstromen van de gemeente. Volgens de Septembercirculaire 2020 zou deze niet nadeliger moeten zijn dan N 7.518, oftewel ons Capelse aandeel in het totale begrotingstekort van Nederland. Dit is echter geen harde norm, maar een indicatie. Uit de tabel en grafiek blijkt dat wij hier niet aan voldoen, behalve in de laatste jaren 2027 t/m 2029. Een EMU-saldo van 0 is overigens de theoretisch beste situatie, als uitgaven en inkomsten aan elkaar gelijk zijn.

Debt Service Coverage Ratio
De Debt Service Coverage Ratio ontwikkelt zich als volgt.

De Debt Service Coverage Ratio (DSCR) geeft een beeld van de plek die rente en aflossingen innemen in de begroting. Bij voorkeur is deze ratio boven de 1. De DSCR wordt als volgt berekend: (resultaat + afschrijving en rente) / (rente + aflossingen). Wanneer rente of aflossingen een relatief groot deel van de kasstromen uit maken, daalt deze waarde onder 1. Bij voorkeur is deze ratio boven de 1. De DSCR laat, met uitzondering van 2021, een vrij constant beeld zien.

Advies raadwerkgroep Structurele Investeringsruimte (SIR)
In april 2019 en mei 2020 heeft de raadswerkgroep SIR een aantal bijeenkomsten gehad. Hieronder geven wij aan hoe wij met het advies van de werkgroep om zijn gegaan.

4. Vervolgprocedure
U behandelt de Voorjaarsnota 2021 op 28 en 29 juni 2021 in de raadscommissies en op 12 juli en 13 juli 2021 in de raad. Wij sturen daarna de Voorjaarsnota 2021 ter kennisname naar de Provincie.

5. Informatie en vragen
U kunt beleidsinhoudelijke en financieel-technische vragen stellen bij de afdeling Financiën via p&c@capelleaandenijssel.nl.

Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Hoogachtend,

Het college van burgemeester en wethouders van Capelle aan den IJssel,

De secretaris                                  De burgemeester

w.g.                                                 w.g.

A.L. Duijmaer van Twist                 mr. P. Oskam