Programma 7 Volksgezondheid en milieu

Hieronder treft u de in het BBV voorgeschreven indicatoren voor dit programma aan. 

De cijfers over 2015, 2016 en 2017 kunnen om technische redenen niet meer getoond worden in www.waarstaatjegemeente.nl. De cijfers 2018, 2019 en 2020 zijn aangeleverd  maar staan nog niet zichtbaar op  waarstaatjegemeente.nl. De cijfers voor deze jaren zijn:

Hieronder treft u de Capelse indicatoren voor dit programma aan.
De bewonersenquête is nog niet uitgevoerd in 2021. De volgende indicator met bron bewonersenquête wordt daarom niet getoond:

• Tevredenheid over huisvuilinzameling.

Impact corona: 
Gezondheid
Gezondheid is een thema dat meer in het brandpunt is komen te staan door de crisis. Fysiek gezond zijn is belangrijk. Zo kun je je beter beschermen tegen ziek worden. Inzet op leefstijl en bewegen is daarom voor de lange termijn nodig. Voor elke Capellenaar is dat belangrijk. In de komende periode wordt hierop ingezet vanuit de rijksmiddelen die  beschikbaar zijn gesteld.

Overige ontwikkelingen:
Klimaatakkoord
Het uitvoeren van het Klimaatakkoord vraagt extra capaciteit van de gemeente. Met het onderzoek Uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord heeft de Raad voor Openbaar Bestuur (ROB) uit laten zoeken dat een middelgrote gemeente als Capelle aan den IJssel 17-19 extra medewerkers nodig heeft om de taken uit het Klimaatakkoord uit te kunnen voeren. Na de onderhandelingen van een nieuw kabinet wordt waarschijnlijk bekend of - en zo ja - hoeveel capaciteit de gemeenten financieel gecompenseerd krijgen voor deze taken. Deze middelen voor extra capaciteit zullen op zijn vroegst in 2022 ingezet kunnen worden. Als het Rijk gemeenten financieel onvoldoende compenseert kunnen niet alle taken worden uitgevoerd. 

De wijzigingsvoorstellen van programma 7 staan hieronder weergegeven. 

Coronacrisis: Nieuw tijdelijk beleid Gezondheid in het kader van corona - Beleidskeuze
Lasten / Baten: eenmalig N 70 in 2021
Kasstroom: eenmalig N 70 in 2021

De corona-crisis heeft grote impact op het sociaal en mentaal welzijn van mensen. Het Rijk wil de gevolgen zoveel mogelijk dempen en structurele schade proberen te voorkomen. In februari heeft het Rijk dan ook bekend gemaakt financiële middelen beschikbaar te stellen via een maatschappelijk steunpakket voor onder andere een gezonde leefstijl, gericht op (preventieve) leefstijl-interventies en impuls voor bewegen. Een deel van deze financiële middelen is met de maart-circulaire verdeeld over gemeenten en het andere deel volg in juni, naar verwachting via de mei-circulaire. De corona-pandemie heeft zichtbaar gemaakt dat een ongezonde leefstijl mensen extra kwetsbaar maakt voor de gevolgen van een coronabesmetting. Ook zijn mensen sinds de corona meer gaan roken en minder gaan bewegen, wat extra gezondheidsrisico’s met zich meebrengt.
In 2021 wordt het nieuwe beleidskader Wmo & Gezondheid 2021 ev. aangeboden aan uw raad. In dit beleidskader willen we op het gebied van gezondheidsbeleid onder andere focussen op het voorkomen en tegengaan van gezondheidsproblemen. Leefstijl speelt daar een belangrijke rol bij, want een gezonde leefstijl versterkt het immuunsysteem. De structurele financiële consequenties worden meegenomen bij de begroting. Vooruitlopend op het nieuwe beleidskader willen wij in lijn met de doelstelling van het steunpakket van het rijk, in 2021 middelen inzetten om een gezonde leefstijl te bevorderen. Door in samenspraak met partners zoals Sportief Capelle, huisarts, fysiotherapeut en diëtist, in te zetten op:

• Communicatie gericht op bewustwording van het belang van een gezonde leefstijl, waarin handelingsperspectief geboden wordt om goed voor jezelf te zorgen en gezonde keuzes (onder andere ten aanzien van voeding) te maken. Zodat activiteiten en interventies goed te vinden en te gebruiken zijn in het dagelijks leven;
• Versterken en uitbreiden inzet op bewegen; voor een gezond gewicht, en bevordering mentale weerstand, ook voor de werkende ‘bijna’ kwetsbare Capellenaar. Door betere toeleiding naar beweeg-activiteiten, extra beweeg-interventies (zoals ‘FitStap’) en extra inzet van de beweegcoach van Sportief Capelle;
• Versterken en uitbreiding inzet op mentale gezondheid gericht op het tegengaan van somberheid en lichte depressieve klachten. Door betere toeleiding naar interventies, en extra interventies zoals ‘Kleur je leven’.

Wij stellen u voor om eenmalig N 70 voor 2021 aan te ramen.

Seksuele gezondheid jongeren - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 30 eenmalig 2022
Kasstroom:  N 30 eenmalig 2022

In de begroting van 2021 is een eenmalig bedrag van N 50 beschikbaar gesteld ten behoeve van de bevordering van gezond seksueel gedrag onder Capelse jongeren. De middelen worden ingezet voor betere en meer regelmatige voorlichting aan jongeren over de biologische kanten van seks met daarnaast specifieke aandacht voor de relationele kanten van seks. Daarnaast wordt er, lopend vanuit de GIDS-gelden, tot en met 2022 ingezet op een aanpak tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag.

In de nota Jeugdbeleid 2021 – 2024 ‘De Basis voor Groei!’ wordt de wens geuit om op een structurele basis meer voorlichtingen op scholen te organiseren over seks en relaties. Aandacht voor seksuele diversiteit en weerbaarheid hoort daar ook bij. In de nota jeugdbeleid is een bedrag van 50 opgenomen voor de jaren 2022 e.v. Voor het jaar 2022 zal voor een deel  (20) dekking beschikbaar zijn vanuit de Gezond in de Stad (GIDS) gelden.

We stellen u voor om het budget eenmalig voor 2022 met N 30 aan te ramen.

Investering IBOR – Beleidskeuze
Lasten/ Baten: N 19 / V 19 in 2022 en N 22 / V 22 vanaf 2023
Kasstroom: N 910 in 2021, N 82 in 2022 en V 161 in 2023

Onderstaand treft u een overzicht aan van de IBOR-kredietaanramingen riool van totaal 831:

• 200: Doelen - Bouvigne: bronbemaling is nodig om het project veilig uit te voeren en wateroverlast te voorkomen,
• 130: Amandelhof: zorgen voor een betere afwatering om wateroverlast te voorkomen,
• 75: Rubenssingel e.o.: materiaal in de ondergrond blijkt anders dan verwacht, voor verwerking is extra budget nodig,
• 48: Overige kleinere aanramingen riolering,
• 378: Om slagvaardig te blijven in zowel ruimtelijke als groot onderhoudsprojecten riolering, is een 'vaste' flexibele schil nodig. Voor de  dekking van de flexibele schil is 378 benodigd in 2021. 

Rivium
De voorbereidende werkzaamheden die in de komende maanden moeten worden uitgevoerd, kunnen worden gedekt met de reeds beschikbare middelen. Bij de Najaarsnota zal meer inzicht zijn in de kosten die gepaard gaan met de uitvoering en de dekking daarvan.

De Voorjaarsnota is normaal gesproken het moment om de nieuwe jaarschijf 2025 te presenteren. Hier komen we met een integraal voorstel op terug in de Begroting 2022. We kiezen er voor om nu alleen de projecten 2021 te presenteren, aangezien deze meerdere jaren lopen raakt dit ook 2022 en 2023. In de doorkijk 2026-2029 zijn er geen wijzigingen, behoudens in 2029 waar sprake is van een verhoging van de lasten van N 168 in plaats van N 22 aangezien er kredieten in de meerjarenbegroting staan waarvan de afschrijving start in 2029. De onttrekking uit de Voorziening rioolheffing middelen derden stijgt in 2029 als gevolg hiervan naar V 168 in plaats van V 22.

Wij stellen u voor een krediet van 831 beschikbaar te stellen en de lasten in de begroting te verhogen met N 19 in 2022 en N 22 vanaf 2023 gevolgd door een evenredige onttrekking uit de Voorziening rioolheffing middelen derden van V 19 in 2022 en V 22 vanaf 2023.

DIT-Riool – Beleidskeuze
Lasten/ Baten: N 31 / V 31 vanaf 2023
Kasstroom: N 377 in 2021 en N 871 in 2022

De Capellenaar ervaart waterproblematiek in de kruipruimten en op straat. Eerder opgeleverde projecten hebben ons dat geleerd. Het veranderende klimaat, met weer-extremen zoals zeer droge of natte perioden, leidt tot verzakkingen. Maar ook tot uitdroging en sterfte van het groen (bomen en planten). Daarbij zijn er diverse schadebeelden geconstateerd. Het Drainage-Infiltratie-Transport riool (hierna DIT-riool te noemen) is een veelzijdige oplossing voor deze problematiek. De aanleg is momenteel gelijktijdig met het vervangen van het oude verzakte gemengde riool gepland. We kiezen er voor om nu alleen de projecten op te nemen welke in 2021 aanvangen. Voor de overige projecten zullen wij dit meenemen in de integrale afweging bij de vaststelling van het VGRP, waarbij we oog hebben voor de eerste effecten uit deze projecten. Aangezien de uitvoering van de projecten doorloopt in 2022 wordt zowel voor 2021 als voor 2022 krediet aangeraamd. Onderstaand een overzicht van de betreffende projecten. Hiervoor is instemming nodig. Voor een uitgebreide toelichting  verwijzen wij u naar het BBV onder zaaknummer 506758.

• Zaanse Schans
• Aida - Norma
• Librije - Nabucco
• Schildersvormenbuurt fase 2
• Meerkoetstraat - Sternenhof
• Wisselspoor
• Rubenssingel e.o.
• Dansenbuurt-Noord fase 2
• Ringspoor

Wij stellen u voor een krediet van 1.248 beschikbaar te stellen en de lasten in de begroting te verhogen met N 31 vanaf 2023 gevolgd door een evenredige onttrekking uit de Voorziening rioolheffing middelen derden van V 31 vanaf 2022.

Lasten en baten afval – Onvermijdelijk
Lasten / baten: V 245 / N 251 in 2021, V 280 / N 292 in 2022 en 2023 en V 280 / N 298 vanaf 2024
Kasstroom: N 45 in 2021 en structureel N 10 vanaf 2022

Aan de lastenkant is sprake van lagere lasten voor de straatreiniging van structureel V 50. Daarnaast is, als gevolg van de nascheiding, per februari gestopt met het wekelijks legen van de PMD-containers wat resulteert in lagere lasten van structureel V 85.  Het uitreiken van gratis afvalgrijpers, handschoenen en ringen voor de vuilniszakken brengt dit jaar éénmalig N 35 aan extra lasten met zich mee. Als gevolg van de lagere toegerekende rente over de aandelen Irado, vindt een lagere onttrekking plaats uit de Voorziening afvalstoffenheffing van N 6 in 2021, N 12 in 2022 en 2023 en N 18 vanaf 2025. 

Wij stellen u voor de lasten in de begroting te verlagen met V 100 in 2021 (V 50 + V 85 - N 35) en vanaf 2022 structureel met V 135 te verlagen (V 50 + V 85) en vanwege de lagere lasten de onttrekking uit de Voorziening afvalstoffenheffing middelen derden evenredig te verlagen met N 106 in 2021, N 147 in 2022 en 2023 en N 153 vanaf 2025. Deze wijzigingen gelden ook voor de doorkijk voor de jaren 2026 t/m 2028 (N 153) en voor 2019 is dit N 147.

Aan de batenkant is sprake van lagere opbrengsten van structureel N 145 op de nascheiding van diverse afvalstromen gezien de lagere vergoeding voor met name PMD, maar daarnaast is ook sprake van lagere opbrengsten voor het ingezamelde papier, karton en metalen.

Wij stellen u voor de baten in de begroting structureel te verlagen met N 145 vanaf 2021 en vanwege de lagere opbrengsten de dotatie aan de Voorziening afvalstoffenheffing middelen derden evenredig te verlagen met structureel V 145 vanaf 2021.

In de Voorziening afvalstoffenheffing middelen derden neemt het aanwezige saldo komende jaren af aangezien de kostendekkendheid onder de 100% ligt. Rekening houdend met de in de Voorjaarsnota opgenomen voorstellen, zou de Voorziening afvalstoffenheffing vanaf 2025 zelfs negatief worden wat niet is toegestaan en dient er een indicatieve tariefsverhoging plaats te vinden. Hier komen we op terug bij de Begroting 2022.

Aanslagen afval- Onvermijdelijk
Lasten / Baten: V 65 / N 65 in 2021
Kasstroom: V 65 in 2021

De analyse van de verzonden aanslagen in de maanden januari en februari laat zien dat het aannemelijk is dat er over het gehele jaar een meeropbrengst ontstaat. Omdat we nog rekening dienen te houden met de verminderingen naar aanleiding van uit- en verhuizingen is de verwachte meeropbrengst V 65 gevolgd door een evenredige dotatie van N 65 aan de Voorziening afvalstoffenheffing middelen derden.

Wij stellen u voor om de begroting aan te passen met V65 / N 65.     

Ongediertebestrijding – Onvermijdelijk
Lasten / baten: N 25 in 2021 en N 25 in 2022
Kasstroom: N 25 in 2021 en N 25 in 2022

Het huidige budget is niet toereikend om stappen te maken die nodig zijn om de overlast van ratten tot een minimum te beperken. Sinds er geen gebruik gemaakt mag worden van gif, is er een toename van het aantal ratten in de buitenruimte. Wat daarin meespeelt is dat door de droogte van de afgelopen zomers ratten uit het riool naar boven komen.

Vanaf 2023 mogen particulieren ook geen gif meer gebruiken wat mogelijk tot een verdere toename zal leiden van ongedierte. Om hier op in te springen is het nodig dat er een adequaat plan gemaakt wordt wat voldoet aan IPM (Integraal Plaagdier Management). Aan de hand van dit beleidsdocument komen wij er bij u in 2022 op terug hoeveel er aan eventueel structureel budget benodigd is voor de ongediertebestrijding.

Wij stellen u voor om voor de jaren 2021 en 2022 extra budget, van totaal N 50, beschikbaar te stellen voor een adequaat plan om de ongediertebestrijding te optimaliseren.

Regeling Reductie Energiegebruik Woningen – Onvermijdelijk
Lasten / baten: N 600 / V 600 in 2021
Kasstroom: N 600 / V 600 in 2021

Het Rijk heeft de Regeling Reductie Energiegebruik Woningen (RREW) opgesteld. Met deze subsidieregeling kan de gemeente huurders en eigenaar-bewoners stimuleren energiebesparende maatregelen te nemen in hun woning, met als doel de CO2-uitstoot te verminderen en woonlasten te verlagen. Er is een positief besluit genomen op onze aanvraag en wij hebben van de Rijksoverheid V 600 ontvangen. Hiermee kunnen wij 6.000 huishoudens stimuleren eenvoudige energiebesparende maatregelen in en om het huis te treffen.

Wij stellen u voor zowel de lasten als de baten in de begroting 2021 met 600 te verhogen.