Programma 6 Sociaal domein

Opvang Oekraïense vluchtelingen 
Wij leveren sinds de oorlog in Oekraïne een grote inspanning om Oekraïense vluchtelingen op een waardige manier op te vangen. Nadat zij in eerste instantie werden opgevangen in hotels, is er sinds april 2022 een langdurige opvanglocatie in Rivium. De verwachting is dat wij hier eind 2022 ongeveer 250 vluchtelingen kunnen opvangen. Ook verblijven er 100 vluchtelingen bij gastgezinnen in Capelle. Naast de huisvesting op Rivium organiseren wij, met onze partners, sociale voorzieningen voor de Oekraïners – van toegang tot onderwijs, sport, cultuur, huis- en tandarts, tot het verstrekken van leefgeld en het ondersteunen bij doorstroom naar (tijdelijk) werk. Hierbij sluiten wij zoveel mogelijk aan bij bestaande maatschappelijke initiatieven. Het is de verwachting dat onze inzet in 2023 wordt voortgezet. De kosten voor huisvesting en sociale voorzieningen worden in beginsel volledig vergoed door het Rijk.

Uitbreiding gemeentelijke ondersteuning Toeslagenaffaire 
In Capelle aan den IJssel zijn 689 (mogelijk) gedupeerden (peildatum 06-05-2022). Het is een grote opgave om deze groep te bereiken en waar nodig te begeleiden. Wij hebben nagenoeg alle (mogelijk) gedupeerden bereikt met een brief en/of telefoongesprek. Ons meldpunt Kinderopvangtoeslag heeft persoonlijk contact (gehad) met ongeveer 420 personen (peildatum 31-08-2022). Het streven is om de komende tijd ook persoonlijk contact te krijgen met de overige (mogelijk) gedupeerden.
De casemanagers van het meldpunt Kinderopvangtoeslag ondersteunen de (mogelijk) gedupeerden op het gebied van financiën, werk, wonen, gezin en zorg. Het kabinet zal binnenkort de doelgroep uitbreiden die in aanmerking komt voor gemeentelijke hulp. Ook volwassen en uitwonende kinderen van gedupeerden krijgen dan recht op brede ondersteuning vanuit de gemeente, evenals ex-partners. Naar verwachting zullen gemeenten minstens tot en met 2025 ondersteuning bieden aan (mogelijk) gedupeerden.

• Beleidskader maatschappelijke ondersteuning en gezondheid 2021-2024 (BBV 570182 september 2021);
• Jeugdnota 2021-2024 Basis voor Groei (BBV 478782 mei 2021);
• Capelle: Voor Elkaar! Transformatie Sociaal Domein 2.0: over innovatie en partnerschap (BBV 109715 december 2019);
• Verordening Maatschappelijke Ondersteuning 2020 (BBV 64243 december 2019);
• Doorontwikkeling van wijkgericht naar opgavengericht werken (BBV 952389 december 2017);
• Visie op vrijwillige inzet “Oog voor elkaar in Capelle” (BBV 838000 december 2016);
• Visie “Buurtwerk nieuwe stijl – op weg naar het huis van de wijk” (BBV 826639 november 2016);
• Doorontwikkeling wijkgericht werken (BBV 778481 april 2016);
• Beleidsnota “Vastgoed in beweging 2013” (BBV 518742 juli 2013);
• Nota Beleidskaders ‘’Optimalisatie gemeentelijk vastgoed 2012’’ (BBV 464890 oktober 2012);
• Nota Beleidskaders gemeentelijk vastgoed (BBV 464890 september 2012).

Zie voor een totaaloverzicht van de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft de paragraaf Verbonden partijen. 

Stichting Welzijn Capelle
Maatschappelijke effecten
Samenhang en afstemming tussen welzijn en zorg en een integrale wijkaanpak binnen het sociaal domein.

Doelstelling voor programma
Zelfredzaam maken van Capellenaren en ruimte bieden tot het uitvoeren van eigen initiatief.

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6A staan hieronder weergegeven. 

Opvang vluchtelingen Oekraïne - Onvermijdelijk
Lasten / Baten: N/V 2.000 in 2023
Kasstroom: N/V 2.000 in 2023

Wij verwachten dat er ook in 2023 sprake gaat zijn van de opvang van Oekraïense vluchtelingen. De kosten voor 2023 ramen wij voorlopig op N 2.000. Het uitgangspunt van het kabinet is dat van rijkswege de kosten die gemaakt zullen worden door de gemeenten integraal vergoed worden. Voor ons betekent dit eveneens voorlopig een baat van V 2.000 om de naar verwachting te maken kosten te vergoeden.

Wij stellen u voor de lasten en baten te verhogen met N 2.000 / V 2.000 in 2023.

Ziektevervanging Stichting Welzijn Capelle - Beleidskeuze
Lasten: structureel N 60 vanaf 2023
Kasstroom: structureel N 60 vanaf 2023 

Stichting Welzijn Capelle (SWC) heeft geen ziekteverzuimverzekering afgesloten en is daarmee eigen risicodrager. Om de kosten van vervanging van langdurige ziekte te kunnen dekken is in 2021 eenmalig N 75 aan de bijdrage toegevoegd en wordt voor 2022 in de Najaarsnota een voorstel gedaan voor N 60. SWC heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van een ziekteverzuimverzekering. Daaruit is gebleken dat de premie voor een verzekering hoger is dan de uitkering loonkosten in geval van verzuim en dus kostenverhogend werkt. Voorgesteld wordt structureel N 60 beschikbaar te stellen ter dekking van de kosten van langdurig ziekteverzuim. Het reguliere ziekteverzuim (<5%) vangt SWC binnen haar eigen bedrijfsvoering op.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N60 structureel vanaf 2023. 

Gevolgen Corona thema mentaal en fysiek gezond - Beleidskeuze
Lasten : N 100 in 2023
Kasstroom: N 100 in 2023

In het Actieplan Corona zijn voor 2022 extra middelen opgenomen voor het versterken van een passend aanbod voor rouw, verlies en levensvragen. Inmiddels zijn voor 2022 afspraken gemaakt met de betrokken maatschappelijke organisaties over de inzet ervan. Wij krijgen signalen dat ook in 2023 inzet nodig is op dit thema. Capellenaren kampen nog steeds met leed en verliezen als gevolg van de coronacrisis. Ondersteuning bij rouw, verlies en levensvragen helpt Capellenaren om de draad weer op te pakken, zin te geven aan hun leven, eenzaamheid te voorkomen en weerbaarder te zijn als zich nieuwe verliezen of grote levensgebeurtenissen voordoen. 

Ook vrijwilligerswerk is tijdens de coronacrisis veranderd. Activiteiten konden niet (altijd) worden aangeboden. Sommige vrijwilligers zijn iets anders gaan doen en hulpbieders zijn soms veranderd in hulpvragers. tegelijkertijd zien wij energie ontstaan onder een groep mensen die juist in deze tijd iets doet voor de ander. Om in de wijken vragen, wensen en behoeften te verknopen, ontwikkelde Welzijn Capelle ‘Capelledoet vanuit het hart’ (voorheen Vip Ontmoet). In het Actieplan Corona zijn voor 2022 middelen opgenomen om ‘Capelledoet vanuit het hart’ te versterken. Om dit concept stevig en herkenbaar te blijven neerzetten, is ook voor 2023 extra budget nodig. 

Wij stellen u voor de lasten in 2023 aan te passen met N 50 eenmalig voor rouw, verlies en levensvragen en N 50 eenmalig voor het concept ‘Capelledoet vanuit het hart’. 

Vervolg Jeugdnota 'De basis voor groei' - Beleidskeuze 
Lasten: N 250 vanaf 2023
Kasstroom: N 250 vanaf 2023 

De Jeugdnota 2021-2024 “De basis voor groei” is op 31 mei 2021 door uw raad vastgesteld. Er is indertijd besloten om incidenteel aanvullende middelen aan te ramen. Wij hebben de uitvoering van de Jeugdnota tussentijds geëvalueerd (BBV 927547 september 2022) en stellen voor om twee interventies en de tijdelijke extra inzet jongerenwerk en kinderbuurtcoaching te continueren. Ook stellen wij op basis van de tussentijdse evaluatie voor om het KinderLab in Schenkel structureel voort te zetten (N 135 NJN 2021 voorstel 0.24). 

Interventie Alles Kidzzz
Voorgesteld wordt om de preventieve interventie Alles Kidzzz te continueren. Deze erkende preventieve interventie richt zich op kwetsbare 12-minners en draagt bij aan de ambitie risicogedrag vroegtijdig te signaleren en daarmee erger te voorkomen. De financiële consequenties bedragen N 40 per jaar met ingang van 2023.

Interventie Home Base
Voorgesteld wordt Homebase als naschoolse voorziening voor de 12+ jeugd structureel voort te zetten. Homebase draagt bij aan een veilige omgeving en een positieve zelfontwikkeling van jongeren door het aanbieden van sport-, beweeg- en culturele activiteiten vanuit een vaste plek op school. De financiële consequenties bedragen N 130 per jaar met ingang van 2023. 

Jongerenwerk en kinderbuurtcoaching 
Voorgesteld wordt om de tijdelijke uitbreiding jongerenwerk en kinderbuurtcoaching (sinds 2019 in Middelwatering) te continueren. Wij zetten de aandacht en zorg voor kwetsbare kinderen en jongeren die onvoldoende weerbaar zijn tegen de verlokkingen van de straat en/of het internet, breed voort. De activiteiten en inzet van het jongerenwerk en kinderbuurtcoaching zijn daarom nodig in en rondom de (basis)scholen. De financiële consequenties bedragen N 80 per jaar met ingang van 2023.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 250 structureel vanaf 2023 en de reeds verwerkte structurele lasten van N 135 uit voorstel 0.24 NJN21 te bekrachten. 

Uitbreiding KinderLabs - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 240 in 2023 en N 480 vanaf 2024
Kasstroom: N 240 in 2023 en N 480 vanaf 2024

De KinderLabs bewijzen elke dag hun meerwaarde. Daarom werken wij aan een dekkend netwerk van KinderLabs in Capelle. In schooljaar 2022-2023 verwachten wij een KinderLab in Oostgaarde te openen. De kosten per KinderLab bedragen 240 structureel. 

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 240 in 2023 en N 480 structureel vanaf 2024.

Incidentele middelen voor ouderencoaching - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 85 in 2023
Kasstroom: N 85 in 2023

In het Actieplan Corona zijn voor 2022 extra middelen opgenomen voor het versterken van de capaciteit voor ouderencoaching. De ouderencoach zet in op welzijn en de samenwerking met professionals uit de zorg en medisch domein. Hierdoor worden zwaardere zorg en hulpvragen voorkomen of uitgesteld. Cijfers wijzen uit dat de caseload in 2022 bijna zal verdubbelen ten opzichte van 2021. En ook de samenwerking met huisartsen verloopt goed. Wij stellen u daarom voor de incidentele verhoging van de inzet in 2023 voort te zetten met een incidentele uitbreiding van 1 fte. Dit geeft ruimte om medio 2023 met een evaluatie van de inzet ouderencoaching en plan voor 2024 en verdere jaren te komen. Dit plan is erop gericht een scherpere taakafbakening in het werk van de ouderencoach aan te brengen en de positie in de keten van ondersteuning, hulp en zorg beter te bepalen.   

Wij stellen u voor de lasten in de begroting te verhogen met N 85 in 2023.  

De grijze cellen zijn mutaties in de reserves.

Geen.

• Beleidskader aanpak Armoede en schulden 2021-2024 "Doen wat werkt" (BBV 508689 juli 2021);
• Meerjarenbeleidskader Werk en inkomen 2021-2024 “Zeker in Capelle!”( BBV 487975 juli 2021);
• Actieplan Veranderopgave Inburgering 2020-2021 (BBV 348649, december 2020);
• Verordening kwijtscheldingsregeling gemeentelijke belastingen 2021 (BBV 354576 december 2020);
• Capelle: Voor Elkaar! Transformatie Sociaal Domein 2.0: over innovatie en partnerschap (BBV 109715 december 2019);
• Actieplan schulden aanpakken in Capelle (BBV 87442 oktober 2019);
• Verordening Individuele studietoeslag Participatiewet Capelle aan den IJssel 2019 (BBV 1077894 april 2019);
• Verordening Adviesraad Sociaal Domein Capelle aan den IJssel 2018 (BBV 943146 november 2017);
• Re-integratieverordening Participatiewet en IOAW-IOAZ 2017 (BBV 858973 maart 2017);
• Verordening loonkostensubsidie Participatiewet 2017 gemeente Capelle aan den IJssel (BBV 858972 maart 2017);
• Verordening persoonsgebonden budget begeleid werken Wsw Capelle aan den IJssel 2015 (BBV 741913 januari 2016);
• Afstemmingsverordening Participatiewet (BBV 600697 december 2014);
• Verordening Individuele inkomenstoeslag Capelle aan den IJssel 2015 (BBV 601399 december 2014);
• Verordening Tegenprestatie Participatiewet 2016 (BBV 603134 december 2014);
• Verordening verrekening bestuurlijke boete bij recidive Capelle aan den IJssel 2013 (BBV 602243 december 2014).

Zie voor een totaaloverzicht van de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft de paragraaf Verbonden partijen. 

Gemeenschappelijke Regeling Promen
Maatschappelijke effecten
Behartigen belangen deelnemende gemeenten op het gebied van sociale werkvoorziening en re-integratie.

Doelstelling voor programma
Het bieden van voorzieningen in een aangepaste werkomgeving aan mensen met een arbeidshandicap met een Wsw-indicatie, die niet gericht zijn op doorstromen naar arbeid en het bieden van re-integratietrajecten, beschut werk en garantiebanen in het kader van de Participatiewet.

Gemeenschappelijke Regeling IJsselgemeenten
Maatschappelijke effecten
De regeling wordt getroffen ter behartiging van de sturing en beheersing van ondersteunende processen en van uitvoeringstaken van de deelnemers.

Doelstelling voor programma
Het voorzien in middelen van bestaan voor Capellenaren die daar tijdelijk niet in kunnen voorzien (inkomens- en bijstandsvoorzieningen).

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6B staan hieronder weergegeven. 

Budget inburgering - Onvermijdelijk
Lasten / Baten: N 196 /V 253 in 2023, N 259/V 237 in 2024, N 250 /V 237 in 2025 en N 255 /V 237 vanaf 2026 
Kasstroom: N 196 /V 253 in 2023, N 259/V 237 in 2024, N 250 /V 237 in 2025 en N 255 /V 237 vanaf 2026 

De uitvoering van de nieuwe Wet Inburgering is na uitstel tot 1 januari 2022 van start gegaan. Onze gemeente ontvangt voor de uitvoeringstaken een bijdrage van het Rijk vanuit de integratie-uitkering (IU). Deze bijdrage is gebaseerd op het aantal inwoners. Daarnaast ontvangt onze gemeente middelen voor de inkoop van inburgeringsvoorzieningen via een specifieke uitkering (SPUK). Na een jaar wordt, op basis van realisatie, dit budget door het Rijk vastgesteld. De aanbesteding Leerroutes wordt bekostigd vanuit de specifieke uitkering (SPUK) voor de inkoop van het inburgeringsaanbod. Uit dit budget wordt ook de maatschappelijke begeleiding en het Participatieverklaringstraject bekostigd. Voor het jaar 2023 hebben wij een begroting van de Stichting Welzijn Capelle (SWC) ontvangen. De totale uitgaven 2023 zijn geraamd op 929 waarvan 516 de inkoop betreft, het restant, 413 betreft de uitvoeringskosten. Voor de jaren daarna zijn de uitgaven gebaseerd op de SPUK (inkoop inburgeringsvoorzieningen) en de Rijksbijdrage IU zoals opgenomen in de meicirculaire 2022.

Wij stellen u voor de gemeentelijke begroting aan te passen met N 196 /V 253 in 2023, N 259/V 237 in 2024, N 250 /V 237 in 2025 en N 255 /V 237 vanaf 2026.

Primitieve Begroting 2023 Promen - Onvermijdelijk
Lasten / Baten: N 193 in 2023, N 194 in 2024, N 182 in 2025, N 26 in 2026, V187 in 2027, V210 in 2028, V 230 in 2029 en V 254 vanaf 2030
Kasstroom: N 193 in 2023, N 194 in 2024, N 182 in 2025, N 26 in 2026, V187 in 2027, V210 in 2028, V 230 in 2029 en V 254 vanaf 2030

Het raadvoorstel over de Primitieve Begroting 2023 Promen is in de raadsvergadering van 14 april 2022 behandeld. Onze gemeentelijke begroting sluit aan bij de begroting die Promen bij de gemeente Capelle en de andere deelnemende gemeenten indient. In de Primitieve Begroting van Promen zijn kosten en opbrengsten geïndexeerd volgens het vastgestelde financieel kader van de deelnemende gemeenten. De verwachte loonkosten zijn geïndexeerd met 3,7% en de materiële kosten met 2,5%.
De gemeentelijke bijdrage aan Promen is in het kader van de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Wegens de geleidelijke afname van het aantal arbeidsplaatsen Wsw (SE’s) bij Promen zal de bijdrage afnemen. In ongeveer dezelfde verhouding daalt de bijdrage die de gemeente ontvangt van het Rijk voor de uitvoering van de Wsw. De jaren 2027 t/m 2030 maken geen deel uit van de begroting van Promen, echter ze zijn wel onderdeel van onze meerjarenbegroting. Mede op basis van aanvullende informatie van Promen over het geprognosticeerd personeelsverloop hebben wij bijdragen voor de jaren 2027 t/m 2030 geraamd.
Voor het jaar 2023 is de verwachting dat Capelle zal bijdragen voor 179,0 arbeidsplaatsen Wsw. Volgens de prognose zal dit aantal in 2030 gedaald zijn met 27,5% tot 129,7 arbeidsplaatsen Wsw. In de meicirculaire 2022 zijn de Wsw-bijdragen t/m 2027 opgenomen. Vanaf 2028 en verder is in dit voorstel rekening gehouden met een daling van de Wsw-bijdragen wegens een afname van het aantal arbeidsplaatsen Wsw bij Promen. De trendbreuk in 2026 en 2027 wordt veroorzaakt doordat 2026 nu voor het eerst in beeld komt in de begroting van Promen. Promen verwacht dat onze bijdrage jaarlijks lager wordt, door de daling van het aantal arbeidsplaatsen. Onze begroting 2026 was eerder echter gebaseerd op de raming 2025. Daarnaast ontstaat er een voordeel vanaf 2027. Deze ontstaat doordat wij reeds in de algemene uitkering rekening houden met een lagere rijksbijdrage WSW vanaf 2027.

De primitieve begroting Promen 2023 is opgesteld conform de financiële kaders van de deelnemende gemeenten. Er zijn nog enkele onzekerheden in de begroting van Promen. De exacte cao-loonstijgingen voor 2023 zijn echter nog niet bekend en zullen in het Ondernemingsplan 2023 worden verwerkt. Daarnaast zijn er onzekerheden vanwege de oorlog Oekraïne en de economische effecten daarvan en de hoge inflatie. 

Wij stellen u voor de lasten te verhogen voor de jaren 2023 t/m 2026 met resp. N 193, N 194, N 182 en N 26 en de lasten te verlagen van 2027 t/m 2030 met resp. V 187, V 210, V 230 en V 254.

Ophogen inkomensgrens Jeugdfonds van 120% naar 130% wettelijk sociaal minimum - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 17 in 2023 en N 25 in 2024
Kasstroom: N 17 in 2023 en N 25 in 2024

Actiepunt uit ons Capels Akkoord is het tijdelijk ophogen voor een periode van twee jaar van de inkomensgrens van 120% naar 130% van het wettelijke sociaal minimum voor een bijdrage uit het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Dit willen wij gaan uitvoeren per 1 januari 2023. Het aantal deelnemers aan sport en cultuur neemt door de ophoging van de grens naar verwachting toe met 100 kinderen. Dit leidt tot hogere kosten voor een bedrag van 32. Het aantal deelnemers aan zwemles neemt naar verwachting toe met 40. Dit geeft extra kosten voor een bedrag van 20. De verwachte extra kosten voor de ophoging van de inkomensgrens bedragen bij elkaar 52.

In de begroting is voor het Jeugdfonds structureel 335 beschikbaar. Na een terugval in het aantal aanvragen tijdens de coronajaren verwachten wij op basis van het aantal aanvragen in 2022 dat het aantal aanvragen in 2023 zich ontwikkelt tot minstens het niveau van 2019 met een besteed bedrag van 300. Dit betekent dat voor de bekostiging van de ophoging van de inkomensgrens in 2023 een voor dat jaar een extra budget nodig is van 17. Vanwege onze inzet op een hoger bereik van het Jeugdfonds gaan wij voor 2024 uit van een verdere toename en een extra benodigd budget van 25.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 17 in 2023 en N 25 in 2024.

Pilot Jongerenregeling sport en cultuur 18 tot en met 26 jaar - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 17 in 2023 en N 42 in 2024
Kasstroom: N 17 in 2023 en N 42 in 2024

Actiepunt uit ons Capels Akkoord is het doen van een pilot met een sportregeling voor jongeren met weinig geld van 18 tot en met 26 jaar. De regeling is vergelijkbaar met het Jeugdfonds Sport & Cultuur voor kinderen van vier tot en met 17 jaar uit gezinnen met een laag inkomen. Op deze manier kunnen jongeren als ze 18 worden doorstromen vanuit het Jeugdfonds. Daarnaast zal het aanbod vooral gericht zijn op kwetsbare jongeren die (mede) door een sport- of creatieve activiteit op weg kunnen worden geholpen naar een stabieler, beter leven. Ook jongeren met een beperking komen in aanmerking voor deelname.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 17 bedrag in 2023 en N 42 in 2024.

Ophogen bijdrage collectieve zorgverzekering - Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 210 vanaf 2023
Kasstroom: N 210 vanaf 2023

Capelle biedt aan huishoudens met een laag inkomen een collectieve zorgverzekering. Sinds 2019 is de collectieve zorgverzekering ondergebracht bij VGZ. Het contract loopt af op 31 december 2023. Op 27 september (BBV 891384) hebben wij besloten om het contract te verlengen tot en met 31 december 2025. Om de verzekering aantrekkelijk te houden voor onze inwoners met een hoge zorgvraag, hebben wij daarnaast besloten om de gemeentelijke premiebijdrage met ingang van 2023 van € 20 per maand te verhogen naar € 28 per maand. Met deze verhoging willen wij zorgmijding en betalingsachterstanden voorkomen. 

Wij stellen u voor de lasten in de begroting vanaf 2023 met N 210 te verhogen.

Schuldenaanpak jongeren - Beleidskeuze 
Lasten / Baten: N110 in 2023 en N110 in 2024
Kasstroom: N110 in 2023 en N110 in 2024

Een actiepunt uit het Beleidskader aanpak armoede en schulden 2021-2024 is het zorgen voor een passende schuldenaanpak voor jongeren. Jongeren met schuldenproblematiek zijn een financieel kwetsbare groep doordat ze over het algemeen een lager inkomen, minder vermogen en vaker een flexibel arbeidscontract hebben. De schulden kunnen een ernstige barrière zijn voor deze jongeren om een toekomst op te bouwen, wat ook problemen geeft op andere levensgebieden. Dit is onwenselijk voor zowel de jongeren als voor de samenleving als geheel. Daarom werken wij aan een Actieplan aanpak jongeren en schulden, gericht op het voorkomen en blijvend verhelpen van schulden bij jongeren. Onderdeel van het actieplan is de aanpak van complexe schuldenproblematiek. Momenteel worden jongeren met financiële problemen in Capelle geholpen door middel van educatie en ondersteuning bij hun financiën. Desondanks valt een groep jongeren met problematische schulden buiten wal en schip vanwege beperkte afloscapaciteit. Hierdoor komen ze namelijk niet in aanmerking voor reguliere schuldhulpverlening omdat het lastig is een schuldregeling te treffen. Voor deze groep jongeren is een alternatieve aanpak nodig. Een succesvolle alternatieve aanpak van complexe schuldenproblematiek bij jongeren is het Jongerenperspectieffonds (JPF). Deze aanpak is inmiddels in diverse gemeenten beproefd met goede resultaten. Het JPF focust zich op het geven van perspectief aan jongeren door middel van een integrale aanpak. De aanpak bestaat uit drie pijlers:

1. Een intensief begeleidingstraject gedurende twee jaar;
2. Het saneren van de schulden;
3. De door de jongeren te leveren maatschappelijke tegenprestatie.

De kosten per traject bedragen circa 11 waarbij de kosten voor de baat uitgaan. Het intensieve begeleidingstraject in combinatie met het geboden perspectief leidt tot minder terugval en minder problemen op andere leefgebieden. Het JPF geneert daarmee baten op de korte en lange termijn: deze jongeren zullen minder vaak beroep hoeven te doen op hulpverlening. Volgens impactmetingen bespaart het JPF 21 aan maatschappelijke kosten per jongere op o.a. bijstand, hulpverlening en gezondheid. Uiteindelijk levert het JPF de samenleving dus ongeveer 10 per jongere op. De Nederlandse Verenging Voor Volkskrediet (NVVK) ziet het JPF als passende aanpak. Tevens sluit de aanpak aan bij de volgende speerpunten uit het Capels Akkoord: een integrale aanpak bij ondersteuning en het bieden van kansen aan jongvolwassenen. Daarom stellen wij u voor om de aanpak van het JPF in Capelle te implementeren en per jaar tien jongeren een traject te laten starten. Mocht het aantal aanmeldingen hoger liggen, zullen wij een voorstel tot uitbreiding doen. Andere jongeren zullen geholpen worden via reguliere hulpverlening.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 110 in 2023 en 2024.

Aanpassen bijdrage zwemles Jeugdfonds Sport & Cultuur – Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 60 vanaf 2023 
Kasstroom: N 60 vanaf 2023

Actiepunt uit ons Capels Akkoord is het ophogen van de bijdrage uit het Jeugdfonds Sport & Cultuur voor het diplomazwemmen. Dit willen wij gaan uitvoeren per 1 januari 2023. Hiermee willen wij bevorderen dat meer kinderen hun A en B-diploma behalen. Ook maakt de hogere bijdrage de zwemregeling meer kostendekkend voor Aquapelle. De wijziging betekent dat de huidige tweejarige regeling voor het A-diploma met een bijdrage uit het Jeugdfonds van € 450 wordt aangepast naar een bijdrage van € 450 voor het eerste jaar zwemles. Daarna zijn er twee opties:
a. een bijdrage van € 450 ter afronding van het A-diploma plus zwemles voor het B-diploma,
b. indien ouders in het tweede jaar alleen de zwemles ter afronding van het A-diploma willen, kan dat met een Jeugdfonds-bijdrage van € 225. Voor het C-diploma geldt ook een bijdrage van € 225.
De ophoging van de bijdrage voor zwemles voor het A en B-diploma geeft een bedrag van 60 aan hogere kosten. 

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 60 vanaf 2023. 

De grijze cellen zijn mutaties in de reserves.

Doordecentralisatie Beschermd Wonen gaat definitief door
Alle gemeenten worden met ingang van 2024 medeverantwoordelijk in plaats van alleen centrumgemeenten. In het Regionaal Beleidsplan Maatschappelijke Ontwikkeling en Beschermd Wonen 2022-2026 is bepaald dat gemeente Rotterdam de uitvoering blijft doen. Met ingang van 2024 ontvangt onze gemeente een Rijksbijdrage, die oploopt in de jaren daarna. De bijdragen worden verwerkt in de begroting voor 2024 en verder.

• Regionaal Beleidsplan Maatschappelijke Ontwikkeling en Beschermd Wonen 2022-2026 (BBV 658216 december 2021);
• Beleidskader maatschappelijke ondersteuning en gezondheid 2021-2024 (BBV 570182 september 2021);
• Capelle: Voor Elkaar! Transformatie Sociaal Domein 2.0: over innovatie en partnerschap (BBV 109715 december 2019);
• Verordening Maatschappelijke Ondersteuning 2020 (BBV 64243 december 2019).

Zie voor een totaaloverzicht van de partijen waarin de gemeente een bestuurlijk en/of een financieel belang heeft de paragraaf Verbonden partijen.

Leger des Heils
Maatschappelijke effecten
Het Leger des Heils biedt begeleid wonen voor jongvolwassenen. De deelnemers krijgen begeleiding op verschillende leefgebieden, zoals sociale vaardigheden, woonvaardigheden, financiën en veiligheid. De begeleiding is gericht op bevordering van de zelfredzaamheid.

Doelstelling voor programma
Het in stand houden van de woonvoorziening begeleid wonen.

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6C staan hieronder weergegeven. 

Wmo-maatwerkvoorziening - Onvermijdelijk
Lasten / Baten: V 246/N 47 in 2023, V 278/N 24 in 2024, V 298/N 4 in 2025, V 331/ V18 in 2026, V 365/V 40 in 2027, V 425/ V60 in 2028, V 122/V 90 in 2029 en N 160/V 117 vanaf 2030
Kasstroom: V 199 in 2023, V 253 in 2024, V 294 in 2025, V 349 in 2026, V 405 in 2027, V 484 in 2028, V 211 in 2029 en N 43 vanaf 2030

In deze begroting is aansluiting gezocht bij de demografische ontwikkelingen vastgesteld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Deze demografische groei laat in Capelle aan den IJssel een afvlakking zien in het aantal 65-plussers alsook in de totale omvang van Capellenaren. In eerdere berekeningen is uitgegaan van een jaarlijkse toename van 65-plussers met 2,5%. Met de inzichten van nu blijkt het echter om een toename te gaan van 2,16% in 2023 aflopend naar 1,41% in 2030 (bron: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Doordat er dus sprake is van een minder harde groei dan eerder begroot, zorgt deze ontwikkeling ervoor dat de lasten voor de Wmo minder hard stijgen. Tevens is een trend zichtbaar dat de zorgzwaarte van de Wmo- diensten afvlakken naar minder zware vormen van ondersteuning. Ingegeven door het feit dat het Wmo- loket de afgelopen periode inspanningen heeft verricht op de kostenbewustzijn bij de Wmo- consulenten. Tevens is geïnvesteerd in specialistische kennis rondom de doelgroep die ondersteuning behoeft in de vorm van begeleiding met als gevolg dat in vergelijking met voorgaande jaren de indicaties een lagere zorgzwaarte kennen. Tezamen maakt dat er hierdoor sprake is van een daling in de eerder geprognotiseerde Wmo- uitgaven. De lichtere vormen van ondersteuning zijn goedkoper dan de zwaardere vormen van ondersteuning. De Wmo- lasten nemen nog steeds jaarlijks toe, de stijging van de lasten gaat echter minder snel dan waarvan in eerdere prognoses van is uitgegaan. Daarnaast schrijft de richtlijn van de AMvB (artikel 5.4) voor dat voor de huishoudelijke ondersteuning een reële kostprijs vastgesteld moet worden. Dit ter waarborging van een goede verhouding tussen de prijs voor de levering van een voorziening en de eisen die worden gesteld aan de kwaliteit van diezelfde voorziening. Om tot een reële kostprijs te komen gebruiken wij de landelijke beschikbaar gestelde rekentool die in samenwerking met de VNG, ZorgthuisNL, Actiz, VGN en GGZ Nederland ontwikkeld is. Op basis van de peildatum van de rekentools worden de huidige tarieven periodiek herzien en indien van toepassing aangepast, en zijn toekomstige prijsindexaties onvermijdelijk. Daarnaast zijn tarieven van de voorzieningen dagbesteding en begeleiding met hetzelfde percentage geïndexeerd. Op dit moment is nog onduidelijk wat het effect gaat worden voor de dagbesteding en begeleiding, maar het is aannemelijk dat dit in lijn zal liggen met de stijging bij de huishoudelijke ondersteuning. Deze indexaties zorgen voor extra Wmo- uitgaven. Daarnaast vinden er mutaties plaats in de eigen bijdrage van N 47 in 2023, N 24 in 2024, N 4 in 2025, V 18 in 2026, V 40 in 2027, V 60 in 2028, V 90 in 2029 en V 117 in 2030. Door de daling van de eerder geprognotiseerde Wmo- uitgaven en het toepassen van de rekentool met peildatum 1-1-2023 zorgt dit voor de volgende mutaties in de begroting, V 246 in 2023, V 278 in 2024, V 298 in 2025, V 331 in 2026, V 365 in 2027, V 425 in 2028, V 122 in 2029 en N 160 vanaf 2030. De trendbreuk vanaf 2029 ontstaat doordat de geraamde lasten voor 2029 en 2030 gelijk waren aan 2028. Dit is ook inzichtelijk gemaakt in de onderstaande tabel.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verlagen met V 246 in 2023, V 278 in 2024, V 298 in 2025, V 331 in 2026, V 365 in 2027, V 425 in 2028, V 122 in 2029 en te verhogen met N 160 in 2030, en de baten te verlagen met N 47 vanaf 2023, N 24 in 2024, N 4 in 2025 en te verhogen met V 18 in 2026, V 40 in 2027, V 60 in 2028, V 90 in 2029 en V 117 vanaf 2030.

Taakstelling eigen bijdrage huishoudelijke hulp - Onvermijdelijk
Lasten / Baten: V 273 in 2025 en V 277 vanaf 2026
Kasstroom: V 273 in 2025 en V 277 vanaf 2026

In het regeerakkoord is opgenomen om te werken naar een eerlijkere eigen bijdrage voor de huishoudelijke hulp met landelijke normen, en met oog voor betaalbaarheid van lage- en middeninkomens. Hierdoor blijven hulp en ondersteuning beschikbaar. De komende periode wordt deze maatregel uitgewerkt. De maatregel vraagt een wetswijziging en vergt een aanzienlijke implementatietijd waardoor de beoogde datum van inwerkingtreding op 1 januari 2025 is gesteld, en zal leiden tot een taakstellende besparing vanaf 2025. Voor Capelle aan den IJssel gaat het om een bedrag van V273 in 2025 en V277 vanaf 2026.

Wij stellen u voor om de baten in de begroting te verhogen V 273 in 2025 en V 277 structureel vanaf 2026.

De grijze cellen zijn mutaties in de reserves.

Mogelijke na-ijleffecten corona op de vraag naar jeugdhulp
De corona-crisis heeft veel impact op de jeugd gehad en heeft gezorgd tot onder andere toegenomen angst, verminderde schoolresultaten, verminderde sociale contacten, somberheidsklachten, overgewicht en meer middelengebruik. Landelijk is de verwachting dat kwetsbare jeugdigen daardoor extra, gerichte steun nodig hebben en dat dit kan leiden tot een groter beroep op jeugdhulp (Bron: Nederlands Jeugdinstituut 2022).

Beleidsplan Jeugdhulp
In februari 2019 is het beleidsplan Jeugdhulp 2019-2022 vastgesteld. Dit beleidsplan is in 2023 toe aan een herijking. Door alle ontwikkelingen in het kader van de Hervormingsagenda Jeugd in 2021 en 2022 hebben wij de herijking van het beleidsplan Jeugdhulp tijdelijk uitgesteld. De maatregelen van de Hervormingsagenda zullen gevolgen hebben die meegewogen worden tijdens de herijking van het beleidsplan Jeugdhulp in 2023. 

• Capelle: Voor Elkaar! Transformatie Sociaal Domein 2.0: over innovatie en partnerschap (BBV 109715 december 2019);
• Beleidsplan Jeugdhulp 2019-2022 (BBV 1047204 februari 2019);
• Verordening Jeugdhulp Capelle aan den IJssel 2018 (BBV 940600 februari 2018).

De wijzigingsvoorstellen van deelprogramma 6D staan hieronder weergegeven. 

Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (GRJR): definitieve Begroting 2023 - Onvermijdelijk 
Lasten / Baten: N 28 in 2023, N 361 in 2024, N 603 in 2025, N 857 in 2026, N 1.119 in 2027, N 1.388 in 2028, N 1.664 in 2029 en N 1.948 in 2030
Kasstroom: : N 28 in 2023, N 361 in 2024, N 603 in 2025, N 857 in 2026, N 1.119 in 2027, N 1.388 in 2028, N 1.664 in 2029 en N 1.948 in 2030

Begroting 2023
In het Algemeen Bestuur (AB) van 1 juli 2022 is de definitieve begroting 2023 GRJR vastgesteld. Deze definitieve begroting is grotendeels gebaseerd op de Ontwerpbegroting 2023 die is vastgesteld in het AB van 14 april 2022. In de raad van 7 juni 2022 is deze Ontwerpbegroting 2023 behandeld. De definitieve begroting voor de jaarschijf 2023 betreft een totaalbedrag van € 242,41 miljoen en is in totaal zo’n € 1,3 miljoen hoger dan de Ontwerpbegroting 2023. Dit betreft:

• toepassing definitieve Overheidsbijdrage in de Arbeidskostenontwikkeling (OVA) 2022 conform Kadernota uitgangspunten (+ € 1,2 miljoen),
• compensatie gemeenten Maassluis, Vlaardingen en Schiedam (MVS) conform besluit AB 14 april 2022 (budgettair neutraal),
• opnemen accountantskosten audit toeleiding en validatie (technische correctie + € 0,1 miljoen),
• meerjarig is vanaf 2025 rekening gehouden met een trend op basis van volumes van + 2,66% voor de percelen A t/m E.

Ontwikkelingen 2023
Vanaf 2023 kopen MVS zelf jeugdzorg in (voor de percelen A tot en met F). Voor deze vormen van jeugdhulp maken zij geen onderdeel meer uit van de regionale begroting van de GRJR. Hiervoor heeft een uitname plaatsgevonden. Tot 2023 werd gewerkt met budgetplafonds. Dat versterkte de groei van wachtlijsten maar kostenstijging kon er niet mee worden voorkomen. Daarom is in 2021 besloten om vanaf 2023 met zulke plafonds te stoppen. 

Op 18 mei 2021 heeft de Commissie van Wijzen een uitspraak gedaan en advies gegeven over het geschil tussen Rijk en gemeenten over de structurele financiering van de jeugdzorg. Ter compensatie van de tekorten in de jeugdzorg zijn aanvullende middelen verstrekt waarbij de laatste stand van zaken verwerkt is in de Meicirculaire 2022. 

Op basis van de voorschriften vanuit het CBS voor de wijze waarop wij onze begroting moeten opbouwen, moet er een wijziging plaats vinden in de zogenoemde taakvelden; de verdeling van de lasten over verschillende onderwerpen. Deze verdeling voeren wij eveneens door met dit wijzigingsvoorstel en is neutraal. De verdeling, in samenspraak met de GRJR, betreft een voorlopige verdeling en waar nodig corrigeren wij dit in het begrotingsjaar 2023. De verdeling over de nieuwe taakvelden is zichtbaar in het hoofdstuk "Financiële begroting". 

Wij stellen u voor om de lasten te verhogen met N 28 in 2023, N 361 in 2024, N 603 in 2025, N 857 in 2026, N 1.119 in 2027, N 1.388 in 2028, N 1.664 in 2029 en N 1.948 in 2030.

Kostenbesparende maatregelen Hervormingsagenda Jeugd – Beleidskeuze
Lasten / Baten: N 1.615 in 2023, V 460 in 2024, V 1.911 in 2025, V 1.998 in 2026 en V 2.050 vanaf 2027.
Kasstroom: N 1.615 in 2023, V 460 in 2024, V 1.911 in 2025, V 1.998 in 2026 en V 2.050 vanaf 2027.

In 2021 is vastgesteld dat de gemeenten sinds de decentralisatie van de jeugdzorg in 2015 tussen de € 1,6 en € 1,8 miljard structureel meer uitgeven aan jeugdzorg dan dat zij van het Rijk ontvangen. Dit was de start van een landelijk proces om te komen tot hervormingen in het jeugdstelsel. Het kabinet is met gemeenten en andere relevante partijen in gesprek over de Hervormingsagenda Jeugd, die moet bestaan uit een combinatie van een set van kostenbesparende maatregelen en een financieel kader waarmee een structureel houdbaarder jeugdstelsel wordt gerealiseerd.

De voorlopige effecten van de kostenbesparende maatregelen uit deze Hervormingsagenda zijn met voorstel 6D.4 in de Begroting 2022 verwerkt (taakstellende verlaging van de lasten). Bij de Voorjaarsnota 2022 heeft u besloten om de besparing voor 2022 ad. 954 te laten vervallen (voorstel 6D.4). Nu stellen wij voor om ook de opgenomen besparing voor 2023 ad. 1.250 te laten vervallen (BBV 935470, oktober 2022). Voor 2023 wordt het niet realistisch geacht dat een besparing (geheel) kan worden doorgevoerd omdat het maatregelenpakket van de Hervormingsagenda Jeugd pas in november 2022 definitief wordt vastgesteld en de regionale en lokale uitwerking daarop volgt. 

Daarnaast is ten opzichte van de Begroting 2022 op dit moment sprake van nieuwe uitgangspunten voor de berekening van ons aandeel in enerzijds de extra inkomsten die wij mogen verwachten van het Rijk en anderzijds d e doorvertaling van kostenbesparende maatregelen voor onze begroting. Zo mogen wij nu vanuit onze toezichthouder rekening houden met 100% effect van de extra inkomsten en lagere uitgaven in plaats van 75%. Tot slot is ons relatieve aandeel in het totaal van de jeugdzorg lager geworden en heeft het Rijk aangegeven in het coalitieakkoord dat zij garant staat voor een extra besparing in de lasten voor de jeugdzorg oplopend tot € 511 miljoen. 

De realisatie van de kostenbesparende maatregelen voor de jaren 2024 en verder vereist een lokale projectmatige aanpak. Voor de bemensing van het project en regionale vertegenwoordiging van Capelle in onvoldoende formatie beschikbaar. Voor de projectorganisatie is een bedrag van 365 nodig. 

Dit alles resulteert erin dat wij in totaliteit rekening mogen houden met een hogere baat c.q. lagere last van in totaal 5.154 in 2023 en 6.520 vanaf 2024. Het effect op de baten is verwerkt in het wijzigingsvoorstel in Programma 0 in deze begroting. Het effect op de lasten voor de Hervormingsagenda verwerken wij in dit voorstel. Samenvattend is de verdeling zichtbaar in de eerste tabel hieronder. In de tweede tabel hieronder is het effect op de kostenbesparende maatregelen weergegeven.

Wij stellen u voor de lasten voor 2023 t/m 2027 en verder resp. met N 1.615, V 460, V 1.911, V 1.998 en V 2.050 te wijzigen.

Begroting CJG- Beleidskeuze 
Lasten / Baten: N 1.015 vanaf 2023
Kasstroom: N 1.015 vanaf 2023

Vanaf 2023 wordt de inkoop van bepaalde vormen van Daghulp en Ambulante Jeugdhulp overgeheveld van de Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond (GRJR) naar lokaal niveau. Omdat wij verwachten dat de Daghulp en Ambulante Jeugdhulp op lokaal niveau beter georganiseerd kan worden, is een deel van het regionale budget uit de percelen D en E van de begroting GRJR 2023 overgeheveld naar lokaal (CJG). Dit budget bedraagt 1.015. 

Het CJG heeft in haar begroting voor de onderdelen Daghulp en Ambulante Jeugdhulp een voorlopig bedrag van 1.015 opgenomen. Voor 2023 is dit bedrag nodig voor onder andere de opstart, werving personeel en faciliteiten. Met het CJG vinden structureel monitoringsgesprekken plaats over concrete invulling van de taken op de percelen en het aantal jeugdigen dat behandeld is. Bezien wordt in hoeverre het CJG meer of minder jeugdigen in behandeling neemt en of hier financiële voordelen op behaald zijn. Naar aanleiding hiervan zou in de 1e Begrotingswijziging 2023 van de GRJR een (budgetneutrale) correctie op het regionale budget moeten plaatsvinden en een aanpassing van het budget voor het CJG bij de VJN 2023.

Wij stellen u voor om de lasten in de begroting te verhogen met N 1.015 structureel vanaf 2023.

De grijze cellen zijn mutaties in de reserves.

Niet van toepassing.