Jaaroverzicht

JAAROVERZICHT

Sociaal en veilig

Een sociaal en zorgzaam Capelle 

In Capelle werken wij aan een samenleving waarin jong en oud zich prettig voelt, gezond is en veilig leeft. Waarin inwoners respect voor elkaar hebben, en voor elkaar klaar staan. Capelle is een stad waar niemand vergeten wordt. Waar mensen zichzelf kunnen zijn en zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen. Op hetzelfde moment zien wij een groeiende kansenongelijkheid. In ons Coalitieakkoord 2022-2026 schreven wij over onze grote zorgen  over de stijgende armoede. Meer armoede zorgt ook voor meer mensen met schulden. Zo zijn te veel Capellenaren bezig met ‘overleven’. 

Het sociaal domein klaarmaken voor de toekomst en de goede kwaliteit behouden is een flinke uitdaging. Daarom werken wij samen met maatschappelijke partners en Capellenaren om waar nodig Capellenaren passende informatie, advies en ondersteuning te geven. Zo zorgen wij ervoor dat ze kunnen meedoen in de samenleving. Maar liever voorkomen we dat Capellenaren hulp nodig hebben. 

Voorkomen lukt niet altijd. Zo zijn er in Capelle aan den IJssel helaas meer dan 700 (mogelijk) gedupeerden van de toeslagenslagenaffaire. Met al deze gedupeerden proberen we persoonlijk contact te leggen.  In 2022 begonnen wij, waar nodig, met een vergoeding op maat. Gelukkig werken wij ook op positieve manieren aan een sociaal en gezond Capelle. In februari lanceerden wij de vernieuwde website Capelse Wegwijzer.  Op deze website kunnen Capellenaren informatie vinden over onder andere wonen, geld, werk, vervoer, actief zijn en opvoeden.

In juni openden wij samen met cliënten en wijkbewoners een nieuwe belevingstuin bij zorginstelling Rijckehove. Een ontmoetingsplek voor bewoners van Rijckehove en hun naasten, personeel, maatschappelijke organisaties en buurtbewoners. De belevingstuin zorgt voor meer verbinding. Zo zijn de “buren” (bewoners uit de wijk en maatschappelijke partners) ook welkom. De Belevingstuin is een initiatief van De Zellingen en deelnemende organisaties aan de dementieketen Capelle- en Krimpen aan den IJssel. De belevingstuin is financieel mogelijk gemaakt door het Denk en Doe mee!-Fonds. 

De Alliantie tegen Eenzaamheid zette belangrijke stappen om eenzaamheid aan te pakken. Dit hebben wij gedaan met de website www.capelletegeneenzaamheid.nl, lief- en leedstraten en het project ‘Join us’ gericht op ontmoeting tussen jongeren. Ook was er aandacht voor eenzaamheid door verlies en rouw in het leven van Capellenaren. Via activiteiten van het platform Rouw en Verlies steunen we Capellenaren. Het platform wordt gefinancierd uit het ‘Actieplan Corona: Samen Sterker’. 

In november sloten 13 organisaties voor welzijn en zorg uit Capelle en Krimpen aan den IJssel een overeenkomst af.  We spraken af om zich de komende jaren nog sterker maken voor welzijn, zorg en wonen. Dit is nodig om ook in de toekomst de juiste ondersteuning en zorg te bieden aan inwoners die dit nodig hebben. De organisaties willen binnen welzijn en zorg meer aandacht voor preventie, het versterken van het eigen netwerk en de inzet van vrijwilligers. Daarvoor komen er wijkregisseurs. Die gaan in de wijk aan de slag met de betrokken professionals, vrijwilligers en bewoners om projecten en activiteiten op te zetten. Denk bijvoorbeeld aan gezonde leefstijl, valpreventie, burenhulp, voorlichting over ouder worden, welzijn, samenwerking tussen vrijwilligers en zorgprofessionals en het bekender maken van ontmoetingsactiviteiten. Ook pakken partijen gezamenlijk obstakels aan in de afstemming van zorg en welzijn.

Een sportief en ‘bruisend’ cultureel Capelle 

Voor kinderen is meedoen aan sport en cultuur belangrijk. Zo wordt tijd besteed aan nuttige hobby, een gezond lijf en leert een kind ervan.  Daarom mogen er geen drempels zijn voor kinderen om te sporten en cultuur te snuiven. Het Jeugdfonds Sport en Cultuur heeft hierin een belangrijke rol en daarom blijven wij het fonds steunen. In december hebben wij de inkomensgrens voor het Jeugdfonds verhoogd voor 2023 en 2024. De inkomensgrens gaat van 120% van het minimum inkomen naar 130%. Daardoor kunnen meer ouders een bijdrage voor hun kinderen aanvragen. Een belangrijk speerpunt uit het Coalitieakkoord 2022-2026.

Om fit te blijven is ook voor ouderen sporten belangrijk. In 2023 startte daarom een proef met een sport- en beweegregeling voor 60-plussers met een laag inkomen. Het is de bedoeling van de regeling dat ouderen meer gaan bewegen. Dat betekent bijna iedere week een keer sporten. Sporten kan bij sportclubs, zoals bijvoorbeeld tennis, voetbal of gymnastiek. Maar ook bij speciale beweegactiviteiten voor ouderen. Een ander belangrijk speerpunt uit het Coalitieakkoord 2022-2026.

In juni 2022 is de tweejaarlijkse cultuurconferentie gehouden, waar zo’n 50 partners met elkaar in gesprek gingen over cultuur en de kansen en ambities in Capelle. De resultaten, ook van het burgerpanel uit mei 2022, worden gebruikt bij het schrijven van de nieuwe cultuurvisie. In september vond voor de vijfde keer het festival SMAACK plaats. De XL-versie van het theater- en foodfestival is goed bezocht met voor veel verschillende mensen uit Capelle een mooi aanbod. 

Een veilig Capelle

Onze missie is dat Capelle aan den IJssel een gemeente is waar het veilig wonen, werken en leven is. Spelregels en grenzen hiervoor zijn duidelijk. Er wordt snel en zichtbaar opgetreden tegen overlast en criminaliteit. Wij moedigen Capellenaren, bezoekers, ondernemers en veiligheidspartners aan om vanuit hun eigen verantwoordelijkheid mee te werken aan de veiligheid binnen de gemeente. 

Dit doen wij door op allerlei manieren aandacht te vragen voor en tijd te besteden aan (sociale) veiligheid. Zo lanceerden we in mei de campagne ‘Steek jij je hand uit’ op het Comeniuscollege. Een campagne die middelbare scholieren bewustmaakt van de gevaren van mensenhandel en de verschillende vormen van uitbuiting. Daarnaast moet de campagne criminele, seksuele en arbeidsuitbuiting onder jongeren voorkomen. Slachtoffers van verschillende vormen van mensenhandel vertelden hun verhaal. Verder werd op plekken waar veel jongeren komen informatie gegeven met posters en flyers.

In juni tekenden het Accent-, Comenius- en IJsselcollege, de politie en de gemeente Capelle het convenant ‘Veiligheid in- en om de school’. Hierin spraken wij af hoe we actief samenwerken aan beleid dat voorkomt dat op school strafbare feiten worden gepleegd. Zoals extra surveillerende politieagenten of handhavers rond de scholen, kluisjescontroles, het geven van voorlichtingslessen over de risico’s van crimineel gedrag. 

In 2022 zijn wij begonnen om de problemen van messengeweld onder een klein deel van de jeugd aan te pakken. Een deel van deze problemen komen uit de wereld van de drill-rap. De in juli gestarte jongerencampagne ‘You Choose’, richt zich op jongeren van 12 t/m 23. Met de campagne willen wij het (steek)wapen bezit onder jongeren verminderen. Ook in Capelle stijgt het aantal geweldsincidenten waarbij mensen niet bang zijn om een (steek)wapen te gebruiken. In 2021 waren er 38 incidenten, waarvan 25 onder de jeugd van 12 t/m 17 jaar. Veel jongeren dragen een (steek)wapen om zich veiliger te voelen. Zij zien dit als bescherming. In de ‘You Choose’ campagne voor jongeren vertelden wij over de gevaren van het hebben en gebruiken van een wapen. Naast de gevaren boden wij jongeren ook de kans om hun talenten positief te ontwikkelen. 

In de landelijke Week Tegen Kindermishandeling organiseerden wij samen met onze partners verschillende activiteiten.  Het kindercollege maakte samen met Graffiti Pro een mooi kunstwerk over het thema ‘Praat met elkaar’. Op de graffitimuur tegenover het gemeentehuis lieten zij het thema terugkomen om zo voorbijgangers aan te moedigen meer over het onderwerp te praten. Ook Capelse superheld WIJS kreeg een plekje op de muur. WIJS is een Capels initiatief idee tegen kindermishandeling waar verschillende organisaties aan samenwerken. Het helpt kinderen op een laagdrempelige manier hun zorgen te delen of zelf in actie te komen. 

Wonen, economie en duurzaamheid

Een Capelle om in te wonen

Er is sprake van een ernstige wooncrisis in Nederland, die ook effect heeft op Capelle. De wachtlijsten voor sociale huur lopen verder op, starters zowel op de huur- als de koopmarkt komen steeds lastiger aan een woning, de doorstroming stokt en de woningmarkt wordt verstoord door speculanten en beleggers. De gemeente Capelle kan de wooncrisis niet oplossen. Wel maken wij beleid waarmee we Capellenaren meer kansen bieden op de woningmarkt. 

Zo nam de gemeenteraad in november het besluit om vanaf 2023 een opkoopbescherming voor bestaande woningen met een WOZ-waarde (2023) tot € 405.000,- in te voeren. Met deze maatregel krijgen woningzoekenden in Capelle meer kansen en houden wij speculanten die flinke winsten maken met het verhuren van woningen tegen. Met het belangrijke signaal: Voor opkopers van woningen is in Capelle geen plek. De aanleiding voor deze maatregel is de motie ‘Capelse woningen willen wij niet als verdienmodel’ die de gemeenteraad in november 2020 heeft aangenomen.

In 2022 hebben wij daarnaast op veel plekken “gebouwd aan de stad”, of dat voorbereid. Het afgelopen jaar zijn er veel initiatieven ingediend, ruimtelijke procedures gestart (bijvoorbeeld in Fascinatio en de Blinkert) en zijn en worden diverse projecten gerealiseerd. Projecten zijn in de verkoop gegaan (onder andere twee kavels in Fascinatio). Er worden locaties bouwrijp gemaakt (onder andere de Blinkert en de Mient) en verschillende projecten zitten in de bouwfase (zoals IJsselpark en Hoven II). Ook tekende Capelle een samenwerkingsovereenkomst met Stevast Ontwikkeling en Stebru Ontwikkeling. Samen bouwen wij aan de Meeuwensingel 179 nieuwbouwwoningen, een scholencomplex voor drie basisscholen en diverse voorzieningen, zoals het succesvolle KinderLab. De start van de bouw van de nieuwbouwwoningen staat gepland voor 2023.

De ontwikkeling van het Rivium blijft een belangrijk onderdeel van “Capelle bouwt aan de stad”. Het afgelopen jaar hebben wij belangrijke stappen gezet in deze enorme transformatieopgave. In november is het gelukt de grootste subsidie ooit binnen te halen. Als onderdeel van de Versnellingsafspraken heeft het Rijk geld opzijgezet voor projecten in en rondom Rivium. Deze subsidie is welkom om het project rendabel en te maken en de mobiliteit te verbeteren. De planning voor start bouw is niet veranderd. Het ponton voor de waterbus is gebouwd, waar in een later stadium ook de watertaxi gebruik van zal maken . En de zes nieuwe ParkShuttle voertuigen zijn na uitvoerige veiligheidstesten en bijna drie jaar stilstand weer gaan rijden tussen Kralingse Zoom en Rivium.

Een Capelle om in te ondernemen

Door corona mochten tijdens de lockdownperiodes bij veel bedrijven nauwelijks klanten langskomen. Online vindbaarheid en bereikbaarheid was groter dan ooit. Om bedrijven in het kleinere MKB te steunen bij hun (verbeterde) digitalisering konden Capelse ondernemers in 2022 gebruik maken van een digitaliseringsvoucher. Diverse bedrijven deden dit. Het hielp om een nog sterker ondernemersklimaat in Capelle te realiseren. 

Naast de campagne ‘Wees loyaal, koop lokaal’, die ook na de coronacrisis is voortgezet, en de verduurzaming van onze bedrijventerreinen, stonden wij klaar om ondernemers te ondersteunen en te adviseren zodat ze de sterk gestegen energielasten konden dragen. 

Maar als gemeente keken wij ook vooruit. Zo stond in het Coalitieakkoord 2022-2026 ons voornemen om snel met de Capelse horeca te praten om samen te werken aan een toekomstbestendige horeca in Capelle. De eerste gesprekken met ondernemers over het “Actieplan Horeca” zijn positief verlopen. 

Een duurzaam en schoon Capelle 

Duurzaamheid, klimaatverandering en energietransitie zijn grote uitdagingen voor ons allemaal. De gemeente neemt daarbij zijn verantwoordelijkheid. In 2022 hebben we belangrijke stappen gezet om onze duurzaamheidsdoelstellingen te behalen.

In april werden ruim 200 zonnepanelen op het dak van Kindcentrum Ontdekrijk officieel in gebruik genomen. Een aantal inwoners van Capelle investeerde gezamenlijk in dit project om daarmee duurzame stroom “op het dak van een ander” op te wekken. De gemeente ondersteunde het project van ZonKracht Capelle omdat het belangrijk is dat alle Capellenaren kunnen meedoen met de energietransitie. Het project is een mooi voorbeeld van lokaal eigendom: omwonenden hebben financieel voordeel, zijn samen eigenaar en beslissen mee over het energieproject. 

In mei lanceerden wij het Regionaal Energieloket in Capelle. Sindsdien helpt het online platform van het Regionaal Energieloket alle Capellenaren bij het beantwoorden van vragen rondom energiezuinig wonen. In december gaf wethouder Duurzaamheid Sjoerd Geissler de laatste Energiebox weg aan mevrouw Versteeg. Daarmee sloot hij de actie af waarbij ruim vijfduizend Capelse huurders een gratis doos met energiebesparende producten kregen. Ruim duizend huurders kregen bij de box ook een energiebespaaradvies van een energiecoach.

De belangstelling van Capellenaren voor verduurzaming was in 2022 door de hoge energieprijzen enorm. In 2022 hielpen wij 6.000 huishoudens om energie te besparen. Ook zijn steeds meer bedrijven en Verenigingen van Eigenaren met ons in gesprek gegaan over verduurzaming van hun gebouw. De hoge energieprijzen hebben een negatief effect op (de kans op) energiearmoede. In december 2022 startte het Capels Winteroffensief. Energieklussers gingen langs bij Capellenaren met een laag inkomen, hoge energiekosten en een slecht geïsoleerde woning. Zij kregen hulp bij het besparen op energie en kunnen zo de energierekening verlagen. 

Een bereikbaar Capelle 

Capelle moet beter bereikbaar worden met het openbaar vervoer, fietsend, lopend, met de scooter, met de auto en over het water. Vooruitlopend op de maatregelen uit het coalitieakkoord in 2023 en verder stond 2022 in het teken van het verbeteren van de doorstroming op onder andere de Algeracorridor. Bewoners uit de IJsselgemeenten zijn verleid om buiten de spits (of niet) te reizen door beloningsapps en uitprobeer- en kortingsacties voor het Openbaar Vervoer en gebruik van elektrische fietsen. Op 10 november 2022 is het besluit genomen om binnen de deelstudie ‘Algeracorridor’ een alternatief uit te werken om wegcapaciteit van de Algerabrug beter te benutten. 

Om Capelle ook in de toekomst goed te kunnen bereiken, was het belangrijk om het nieuwe parkeerbeleid en nieuwe parkeernormen vast te stellen. In de gemeenteraad van 13 februari 2023 zijn het parkeerbeleid en de nieuwe Capelse parkeernormen vastgesteld. 

Onze plannen voor het uitwerken van beleid voor deelmobiliteit hebben wij bijgesteld. De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) werkt nog aan een regionaal beleid hierover. Wij starten met ons eigen deelmobiliteitsbeleid wanneer dit regionale deelmobiliteitsbeleid is vastgesteld. In 2022 hebben wij bij wijze van proef deelscooters toegelaten in Capelle. Eind 2022 zijn wij hiermee gestopt omdat aanbieders zich terugtrokken en de openbare ruimte te rommelig werd door rondslingerende scooters.

Besturen en organiseren

Bijdragen aan een opvang- asielcrisis 

In februari namen wij het advies van de gemeenteraad over om tijdelijke opvang te maken voor 30 asielzoekers. De tijdelijke opvangplek is een leegstaand kantoorgebouw aan de Barbizonlaan. Na een motie van de gemeenteraad (8 november 2021) onderzocht het college de mogelijkheden in Capelle om asielzoekers in de stad op te vangen. Uiteindelijk werd de locatie in maart 2023 in gebruik genomen na lange voorbereidingen. 

Maar daar bleef het niet bij. Zoals al in de aanbiedingsbrief verteld, bracht de Russische agressie een nieuwe vluchtelingenstroom op gang. Wij zorgden vrijwel direct voor noodopvangplekken in de gemeente.  En realiseerden een opvanglocatie op Rivium. Op 31 december 2022 stonden op deze locatie 118 Oekraïense vluchtelingen ingeschreven. Ook vingen gastgezinnen 113 Oekraïense vluchtelingen op. 

Dit bracht en brengt een enorme taak met zich mee voor onze organisatie. Via IJsselgemeenten geven we zoals afgesproken in de landelijke regeling leefgeld. Zorgtaken coördineren we regionaal. Ook zorgen we voor onderwijs aan de kinderen. In 2022 lukte het om voor alle kinderen een plek op een Capelse basisschool te vinden. Leerlingen in het voortgezet onderwijs vinden vooral een plek op Rotterdamse scholen. Vanaf het eerste moment dat er Oekraïense vluchtelingen arriveerden stonden vrijwilligers(organisaties) klaar om materiële hulp te geven (zoals kleding, meubilair, speelgoed en fietsen) en mensen te begeleiden, bijvoorbeeld bij huisartsenbezoek. Daarnaast geven vrijwilligers taallessen, steunt Stichting Welzijn Capelle vluchtelingen en gastgezinnen bij (dagelijkse) problemen, en verzorgt De Zellingen geestelijke steun voor de Oekraïense vluchtelingen. 

Denk- en doe-kracht benutten

In ons Coalitieakkoord 2022-2026 geven we aan de denk- en doe-kracht van de Capellenaar te willen aanmoedigen. Zo gebruiken we de kracht van de Capellenaar en geven we de ruimte om mee te doen.. Hiervoor gebruiken we onder andere het bijzondere Denk & Doen mee!-fonds. Zo geven we de Capellenaar vertrouwen om zelf een voorstel te doen dat past in Capelle. Ook in de toekomst kunnen Capelse inwoners en organisaties financiële steun blijven vragen voor lokale maatschappelijk initiatieven. Dat besloot de gemeenteraad in juni tijdens de eerste raadsvergadering van de nieuwe gemeenteraad. Het fonds gaat door t/m 31 december 2023. Wij werken, op verzoek van de gemeenteraad, aan een voorstel om vanaf 1 januari 2024 structureel lokale maatschappelijke initiatieven te ondersteunen. Sinds de start eind 2018 ondersteunde het fonds financieel meer dan honderd initiatieven. De afgelopen jaren zijn er tientallen plannen gesteund vanuit het fonds, zoals vernieuwing van het scoutcentrum, de Max Mobiel, stadswijngaard Sjatoo010 en de herinrichting Vijvergebied. 

Dit Vijvergebied werd in juni feestelijk geopend. Het idee om het Vijvergebied op te knappen kwam van de bewoners uit ’s-Gravenland en Capelle-West zelf. Hiervoor richtten ze het Stichting WOP Ketensche Polder op. De stichting zette zich de afgelopen jaren met hart en ziel in voor het gebied. De bewoners gingen samen met de afdeling Stadsbeheer en diverse aannemers aan de slag. Met als resultaat een mooi stukje natuur waar alle wijkbewoners, jong en oud gebruik van kunnen maken. 

Participatie en betrokkenheid

Betrokkenheid van bewoners uitte zich in 2022 op allerlei manieren. Het burgerpanel is ingezet voor cultuur- en evenementenbeleid, en voor sport- en bewegingsbeleid. Ook evalueerden we het participatieproces rond de Gebiedsvisie Florabuurt. De lessen hieruit bespraken wij met de raad en nemen we mee in volgende trajecten. Jongeren kregen via "Swipocratie" de kans om hun mening te geven over hun huidige en toekomstige woonwensen. En over jongeren gesproken: begin 2022 werden de nieuwe voorzitter Sako Vrouenraets en de nieuwe vicevoorzitters Jitske de Vries en Shaniqua Monsels van de Capelse Jongerenraad (CJR) officieel beëdigd. 

In voorbereiding op het Programma Buitenruimte spraken wij met Capellenaren over hun wensen voor de directe leefomgeving. Na de zomervakantie trokken we met de ‘Wijktour Buitenruimten’ naar 11 verschillende plekken in Capelle.  Iedere Capellenaar was welkom om in zijn of haar wijk mee te praten over de directe leefomgeving. Er werd aandacht gevraagd voor een variatie in het groen, meer bloemrijk en kleurrijk groen. En ook netjes geschoffelde plantenperken met bloemen of natuurlijk groen voor de biodiversiteit. Ook een plek voor sociale en actieve activiteiten werd vaak genoemd. Om elkaar te ontmoeten, te tuinieren, te sporten en bewegen of voor evenementen. In verschillende wijken spraken we ook over de eigen verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld hoe mensen omgaan met afval, hoe men zich in het verkeer gedraagt of bijdraagt aan het oplossen van klimaatproblemen. In 2023 wordt de input vertaald naar een concreet uitvoeringsplan.

Financiën

Wij houden dit jaar geld over, net als vorig jaar. Dit komt voornamelijk omdat het Rijk ons deze jaren relatief veel extra middelen heeft toegekend. Ook staan wij er goed voor wat betreft reserves en onze financieringspositie. Meer hierover onder financiële verantwoording. Het meerjarenbeeld met zowel sterk dalende inkomsten vanuit het Rijk als toenemende lasten blijft wel onze aandacht vragen.

Woonlasten

De gemiddelde woonlasten voor een huishouden van twee personen (OZB, afvalstoffenheffing en rioolheffing gebruikers + eigenaren) bedroeg in 2022 € 668,42. 
Het Centrum van Onderzoek van de Economie van Lagere Overheden (COELO) geeft jaarlijks inzicht in de positie van onder andere onze gemeente op het gebied van lokale lastendruk ten opzichte van de andere gemeenten in Nederland. In 2022 eindigde onze gemeente op de 9e plaats in van de in totaal 353 geënquêteerde gemeenten. Hierbij geldt: hoe lager het nummer hoe lager de woonlasten.