Paragraaf Financiering

Begin 2022 is er sprake van een liquiditeitstekort geweest. Nadat dit de eerste twee maanden met kortgeld is opgevangen, is er in het 1e kwartaal op basis van een verwachte financieringsbehoefte voor 2022 een lange-termijn financiering aangetrokken. Het jaar is afgesloten met een liquiditeitsoverschot. In het jaar 2022 zijn de rentetarieven voor externe financiering behoorlijk gestegen.

Wij hebben ons gehouden aan de wettelijke regels met betrekking tot de financiering. Het kasgeldlimiet van 19.106 hebben wij niet overschreden; maximaal 2x is toegestaan, bij de derde keer moet er een herstelplan worden ingediend bij de toezichthouder. De renterisiconorm hebben wij niet overschreden.

Voor de lening die we hebben verstrekt aan een niet-toegestane instelling, waar wij enig risico lopen, geldt dat de instelling in 2022 zonder problemen aan haar verplichting heeft voldaan. De laatst uitstaande lening is in 2022 vervroegd afgelost.

De instellingen/verenigingen/stichtingen waar wij borg voor staan, hebben in 2022 aan hun betalingsverplichtingen voldaan. Twee borgstellingen zijn geheel afgelost.

Het beleid van financieren van ons is gericht op:

• Het voorzien in de financieringsbehoefte van ons op korte en lange termijn;
• Het uitvoeren van de treasuryfunctie. Taken hiervan zijn het besturen en bewaken van de inkomende en uitgaande geldstromen, het beheersen van de daaraan verbonden kosten (tarifering), het minimaliseren van de daaraan verbonden risico’s (renterisico) en het optimaliseren van het rendement van beschikbare liquiditeiten (in beperkte vorm in verband met het Schatkistbankieren);
• Het verstrekken van leningen of borgstellingen uit hoofde van de “publieke taak” uitsluitend aan door de Gemeenteraad goedgekeurde derde partijen en in lijn met onze Verordening Borgstellingen gemeente Capelle aan den IJssel 2020 en Verordening Leningverstrekkingen gemeente Capelle aan den IJssel 2020.

De financieringsbehoefte wordt voor een belangrijk deel bepaald door:

• De leningenportefeuille;
• De reserves en voorzieningen;
• De renteontwikkeling;
• Investeringen (kredieten);
• Grondexploitaties.

Wij hebben begin 2022 een liquiditeitstekort gehad. De eerste twee maanden hebben wij hiervoor kortlopende financiering aangetrokken tot aan de kasgeldlimiet. Omdat deze niet overschreden mag worden, is besloten om half februari een lineaire lange-termijn financiering van 15.000 met een looptijd van 25 jaar aan te trekken. De bedragen in het tabel zijn op basis van weekgemiddelden, zowel exclusief als inclusief de kortlopende financiering. In de loop van 2022 ontstond er een liquiditeitsoverschot doordat investeringen zijn vertraagd en dus de liquiditeitsbehoefte afnam. Eind 2022 was het liquiditeitsoverschot 10.752 en conform regelgeving gestald bij schatkistbankieren. Doordat de investeringen vooruitgeschoven zijn verwachten wij een hogere liquiditeitsvraag in 2023 en verder. Dit wordt onder andere veroorzaakt door prijs- en rentestijgingen, waardoor het uitvoeren van projecten duurder wordt.

 

*Blauwe lijn in de grafiek betreft een kortgeldlening. Deze is bij het aantrekken van de langgeldlening volledig afgelost, waardoor deze lijn deze overloopt in de rode lijn.

Leningen O/G (Opgenomen geldleningen)
De gemeentelijke leningenportefeuille bestaat aan het eind van 2022 uit 9 leningen met een totaalbedrag van 55.412. De reguliere aflossingen zijn conform de prognose. In de paragraaf Financiering van de Begroting 2022 is aangegeven dat de financieringsbehoefte 25.256 zou zijn. Dit bleek niet nodig te zijn. Bij de Najaarsnota was de financieringsbehoefte bijgesteld naar 21.277. Ook dit bedrag bleek niet volledig nodig te zijn, in het 1e kwartaal van 2022 is een lening aangetrokken van 15.000.

Leningen U/G (Uitgezette geldleningen)

Leningen aan niet-toegestane instellingen
Op de leningen verstrekt aan niet toegestane instellingen loopt de gemeente enig risico. Daarom is er voor dit soort leningen ook een apart raadsbesluit nodig. Het risico op deze leningen is moeilijk te kwantificeren. 

Leningen niet toegestane instellingen	2022	Restant looptijd
Stand per 1-1-2022	N42
Reguliere aflossingen:
CVV Zwervers	V2	0 jaar
Extra aflossing CVV Zwervers	V40
Totale stand per 31-12-2022	N0
De reguliere aflossingen zijn conform de leningovereenkomst.
CVV Zwervers heeft haar lening geheel afgelost.

Bovenstaand treft u een overzicht aan van de ontwikkeling van de rente met een aantal looptijden. Dit overzicht is gebaseerd op cijfers van de Rabobank en de BNG Bank (25-jaars rente). De korte rente (< 1 jaar) heeft als uitgangspunt het Euribor en de lange rente (> 1 jaar) is gebaseerd op swaptarieven. Onze tarieven worden verhoogd met een liquiditeitsopslag.
De rente is in 2022 flink gestegen, zowel de Euribor als de 10- en 25-jaars rente namen een toevlucht. Mede veroorzaakt door de inflatie en de oorlog in Oekraïne

Korte termijn financiering
Waar mogelijk maken wij gebruik van intermediairs. Dit jaar is vooral gebruik gemaakt van de faciliteiten van BNG. Daarnaast maken wij gebruik van de diensten van een tweetal bankinstellingen, te weten de ING en de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Bij beide instellingen hebben wij een kredietfaciliteit in rekening-courant. Omdat kredietfaciliteiten relatief duur zijn, worden deze alleen gebruikt als veiligheidsbuffer voor onverwachte en/of spoedeisende uitgaven.

Lange termijn financiering
Om de risico’s van de lange termijn financiering in te perken, is in de wet Fido gesteld dat de renterisiconorm niet overschreden mag worden. Daarnaast zijn er regels rondom de kasgeldlimiet opgenomen. Hierin is onder andere bepaald dat er na een overschrijding van meer dan twee kwartalen er een herstelplan ingediend moet worden bij de provincie.
Bij de berekening van de renterisiconorm gaat het om renterisicobeheer. Wij willen de invloed van (externe) rentewijzigingen op onze resultaten zoveel mogelijk beperken. Wanneer er een financieringsbehoefte ontstaat, zal rekening gehouden moeten worden met de renterisiconorm. Deze heeft als doel om het toekomstige renterisico te beperken door aflossingen in de tijd te spreiden. Het renterisicobedrag wordt berekend door een vastgesteld percentage van 20% (voor gemeenten) van het totale begrotingstotaal te nemen. Het totaal aan aflossingen en renteherzieningen mag niet groter zijn dan het renterisicobedrag. Het renterisico kan worden gestuurd door bij het aantrekken van nieuwe langlopende financieringsmiddelen rekening te houden met de vervaldata en renteherzieningen van de bestaande schuld. In 2022 zijn wij binnen de renterisiconorm gebleven.

De kasgeldlimiet is voor 2022 vastgesteld op € 19,1 mln.. Dit betekent dat gemiddeld per kwartaal niet meer dan € 19,1 mln. kort mag worden gefinancierd. Het gemiddelde wordt berekend door te kijken naar de stand van de vlottende schuld en de vlottende middelen per de 1e van iedere maand. Het gemiddelde van deze momentopnames bepaald of wij voldoen aan de toegestane kasgeldlimiet.

Voor 2022 was het limiet van het schatkistbankieren 4.495. Dit is 2,00% van het begrotingstotaal. Wij hebben hier wel aan voldaan.

Hieronder is het renteschema weergegeven conform de Notitie Rente van de commissie BBV.

Onderstaande staat geeft een overzicht weer van de gewaarborgde geldleningen gecumuleerd op geldnemer. 

Wij zijn als tertiaire achtervang verantwoordelijk voor leningen van woningcorporaties, na het Waarborgfonds Sociale Waarborgfonds (WSW) en de woningcorporaties. Woningcorporaties trekken leningen aan om het bouwen en onderhouden van sociale huurwoningen te financieren. Het WSW staat hiervoor borg. Als een corporatie niet meer kan voldoen aan haar betalingsverplichtingen, neemt het WSW de leningen over, nadat verschillende woningcorporaties de noodlijdende corporatie heeft geholpen. Als deze niet toereikend zijn vraagt WSW rentelozeleningen op bij Rijk en gemeenten. Het Rijk staat voor 50% in de achtervang. 25% wordt verdeeld over alle gemeenten die borg staan en 25% wordt opgevraagd bij de gemeente die in de leningovereenkomst is genoemd. Tot op heden is op deze tertiaire achtervang nooit een beroep gedaan.

Vanaf augustus 2021 geldt een nieuwe achtervangovereenkomst voor gewaarborgde geldleningen van woningcorporaties waar het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) medeborg is. In plaats van per lening als gemeente mee te tekenen, kunnen de corporaties leningen aantrekken tot het door het WSW de Autoriteit woningcorporaties (Aw) ingestelde kredietplafond. Gedurende het jaar worden wij hierover niet geïnformeerd. Per ultimo van het voorgaande jaar ontvangen wij in het 1e kwartaal van het nieuwe jaar overzichten van het aantal leningen en de bijbehorende bedragen. Hierdoor kan het bij ons bekende saldo afwijken. Stichting Havensteder had in 2021 de grootste afwijkende posten, vier leningen werden herzien, twee met afwijkende bedragen. Van één andere gewaarborgde geldlening was de aflossing in 2021 verkeerd berekend.

In 2022 is de lening van Vestia waar wij garant voor stonden overgenomen, hierdoor staat de gemeente geen borg meer voor leningen van Vestia. De woningcorporaties waarvoor de gemeente garant staat zijn Stichting Havensteder en Stichting Woonzorg. Het totale openstaande bedrag van deze corporaties is per 31 december 2022 294.814.

Voor de overige leningen staan wij rechtstreeks borg. Als zij niet aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen dan zijn wij direct verantwoordelijk (primaire achtervang). De Zellingen (verpleeghuis Rijckehove) heeft haar lening eind december 2022 geheel afgelost.

Korte termijnfinanciering
De eerste twee maanden is korte termijn financiering aangetrokken tot aan de kasgeldlimiet.

Lange termijnfinanciering
Duidelijk was dat er voor langere tijd financiering nodig was, daarom is er half februari een lineaire lening van 15.000 aangetrokken met een looptijd van 25 jaar tegen een rentepercentage van 0,897%.

Leningen niet-toegestane instellingen
CVV Zwervers heeft haar lening in 2022 geheel afgelost. Er zijn geen verstrekte leningen meer.

Rente
De rente is in 2022 flink gestegen. Voor een 25-jaars lening met lineaire aflossing stond de rente begin 2022 rond 0,63% en aan het einde van 2022 rond 3,14%.

Verbonden Partijen
De borgstelling van Vestia is afgelost en door een andere corporatie en een andere gemeente overgenomen. Wij hebben geen borgstellingen meer van Vestia. De borgstelling van De Zellingen (verpleeghuis Rijckehove) is in 2022 in zijn geheel afgelost. De bankgarantie die hierbij was afgesloten, is komen te vervallen. 

Treasury jaarplan
In 2022 is uitvoering gegeven aan het treasury jaarplan. Hierin staan de acties opgenomen zoals het actualiseren van beleidsstukken en het voeren van controles met betrekking tot financiën.