Dienstverleningsconcept
In 2022 is binnen de afdeling Dienstverlening volop invulling gegeven aan het Capelse dienstverleningsconcept. De focus lag grotendeels op de ontwikkelopgave passende ne vernieuwende dienstverlening. Er zijn stappen gezet op organisatorisch vlak. Denk aan het plan van de Unit Diensten en het daaropvolgende plan voor de samenwerking met de unit Vastgoed. De unit Burgerzaken is in 2022 gestart met een opleidingsplan, om de vakinhoudelijke kennis van onze medewerkers te vergroten.
Ook op andere vlakken hebben we onze dienstverlening beter toegerust. Denk aan de vernieuwing van het interne reserveringssyteemTopdesk (bereikbaar/vernieuwend), waardegericht werken/partnerschap en de facilitaire keten (samenwerking). Middels het platform Next Level FM zijn we met andere organisaties gestart met de ontwikkeling van een systeem/proces voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers (o.a. met oog voor de menselijke maat) en het verduurzamen van de dienstverlening. Dit systeem wordt in Q2 2023 opgeleverd.
Automatisering en ICT-voorzieningen
De gemeente betrekt haar ICT-voorzieningen van de GR IJsselgemeenten. De per 2022 aangestelde informatiemanager heeft een ICT portfolio opgezet en in beheer genomen. Dit instrument moet Capelle meer inzicht en sturingsmogelijkheden bieden om haar rol als opdrachtgever beter in te vullen. De beide organisaties zijn werkende weg aan het leren omgaan met deze nieuwe manier van werken, waarbij meer dan voorheen de behoefte van de organisatie centraal is komen te staan.
De verwachting was dat de nieuwe telefooncentrale in 2022 vervangen zou worden. Er is daarbij gekozen om aan te sluiten bij de VNG. Als gevolg van vertragingen in de aanbestedingsprocedure, is de vervanging doorgeschoven naar 2023. Inmiddels heeft de aanbesteding plaatsgevonden en kan ook de daadwerkelijke vervanging in 2023 gerealiseerd worden.
In 2022 zijn zowel de vervanging van onze computerfaciliteiten (van vaste werkstations naar laptops tbv hybride werken) als de invoering van Microsoft 365 (om het hybride werken mogelijk te maken) succesvol afgerond. Na een gewenningsperiode aan nieuwe hardware en nieuwe software, is de grootste onbekendheid er wel vanaf en kan er overwegend goed gewerkt worden in de nieuwe omgeving. Wel is gebleken dat er erg veel support nodig blijft bij het werken met diverse M365 applicaties. Dit aandachtspunt vraagt nog wel aandacht om medewerkers voldoende mee te laten komen met deze ontwikkelingen.
Doorontwikkelen Datalab
In 2022 is er hard gewerkt om het Datalab verder "voetjes in de aarde" te geven. Andere afdelingen/units zijn aangehaakt door samen te kijken hoe we invulling kunnen geven aan het beantwoorden van de opgaves die zij hebben. Ze zien de kracht van een centraal punt, wat het Datalab is, om data van verschillende bronnen/afdelingen/units met elkaar te combineren om de vraag zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden. Er is veel gedaan aan het registreren van meta-data die zich in de data vijver bevindt en het zoveel mogelijk automatiseren van "handmatige handelingen" heeft prioriteit.
Datagedreven werken
Data gedreven werken is in 2022 een prominent item geworden op de Informatiseringsagenda. Vanuit kleine projecten op diverse plekken in de organisatie, heeft de Unit Informatie de opdracht opgepakt om een gedegen analyse te maken van de huidige stand van zaken, de behoefte en de meerwaarde die datagedreven/datagestuurd werken Capelle kan bieden. Dit gaat verder dan het in beeld brengen van management informatie en/of dashboards. In 2023 verwachten wij een advies uit te brengen over een concreet ontwikkelpad om datagestuurd werken fundamenteel in te bedden in de organisatie.
Integriteit
De gemeente Capelle aan den IJssel is een betrouwbare partner voor haar inwoners, ondernemers, andere organisaties en andere overheden. Wij zijn een betrouwbare, integere gemeentelijke organisatie, waar sprake is van een veilige werkomgeving met voldoende aandacht voor de bevordering van het integriteitsbewustzijn en voor voldoende ruimte om in een open cultuur dilemma’s en risico’s te bespreken. Onze ambitie is dat integriteit in de dagelijkse praktijk daadwerkelijk onderdeel uitmaakt van de professionaliteit van alle ambtenaren, bestuurders en politieke ambtsdragers. Wij houden nadrukkelijk oog voor de rol van de overheid die toeziet op het naleven van wet- en regelgeving. De gemeente beschikt over een beleidsplan bestuurlijke en ambtelijke integriteit en ter uitvoering daarvan jaarplannen. De voor afgelopen jaar geplande actualisering van het beleidsplan hebben we niet kunnen realiseren. Wel hebben we door onderzoeksbureau Strated Consulting een review / nulmeting van de ambtelijke en bestuurlijke integriteitsketen laten uitvoeren. Het onderzoek heeft verkend op welke onderdelen van de integriteitsketen (preventie; preparatie; repressie; nazorg) en ten aanzien van welke randvoorwaarden (goede governance; open cultuur; aandacht ambtelijke en bestuurlijke top voor integriteit; voldoende middelen) verbeteringen noodzakelijk zijn. De onderzoekers doen een aantal algemene aanbevelingen, een aantal aanbevelingen specifiek ten aanzien van de benodigde randvoorwaarden en hoe deze duurzaam geborgd kunnen worden. Wij hebben ingestemd met de aanbevelingen en een start gemaakt met de uitvoering en duurzame borging van de aanbevelingen.
Privacy
Bij de verwerking van persoonsgegevens dient de gemeente de normen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in acht te nemen: de verwerking moet plaatsvinden op een wijze die ten aanzien van de ‘betrokkene’ rechtmatig, behoorlijk en transparant is, gebonden zijn aan specifieke doelen en mag niet verder gaan dan voor het betreffende doel noodzakelijk is. De ‘verwerkingsverantwoordelijke’ – degene die het doel en de middelen van de gegevensverwerking bepaalt, in de meeste gevallen ons college – moet ervoor zorgen dat de gegevens juist zijn, passende organisatorische en technische maatregelen nemen voor de beveiliging daarvan en kunnen aantonen dat de gegevens zorgvuldig worden verwerkt. Dit vergt organisatiebreed een continue ‘privacy awareness’ die wordt bevorderd door het organisatiebreed aanbieden van workshops ‘privacy awareness’ en door deze op te laten nemen in het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers.
Jaarlijks doet de Functionaris voor de Gegevensbescherming (FG) verslag van haar werkzaamheden en van de stand van zaken op privacygebied in de gemeentelijke organisatie. Wij hebben kennis genomen van de jaarrapportage over 2021. In deze jaarrapportage komt de privacy-volwassenheid aan de orde; deze wordt als voldoende beoordeeld. Daarnaast wordt inzage gegeven in de datalekken en inzageverzoeken (er waren geen afwijkingen of ernstige incidenten), alsmede in de risico’s en aandachtspunten op privacygebied (risico’s zijn beheersbaar, bewustwording van de medewerkers verdient aandacht).
Voor een goede balans tussen alles wat ons college als ‘verwerkingsverantwoordelijke’ moet doen en de daarvoor beschikbare capaciteit is het Plan van aanpak ‘Organisatorische inbedding beleid en uitvoering privacy’ 2023 opgesteld met daarin de prioriteiten voor 2023:
- Werkprocessen met de grootste risico’s ten aanzien van de verwerking van persoonsgegevens in kaart brengen en beschrijven (pre-dpia);
- Data Protection Impact Assessment (dpia) uitvoeren op de meest risicovolle werkprocessen;
- Verwerkingenregister volledig maken;
- Privacy-coördinatoren (per afdeling of unit) goed / beter in positie brengen zodat deze de leidinggevende(en) beter kan ondersteunen in diens integrale verantwoordelijkheid voor het privacy-proof handelen in en vanuit diens afdeling / unit.
Inkoop en aanbestedingen
De inkoopuitgaven van de gemeente beslaan een substantieel deel van de gemeentelijke begroting. Daarmee vormt inkoop een belangrijk sturingsinstrument om gemeentelijke maatschappelijke doelen te realiseren, onder andere via het instrument van de social return. Uiteraard willen we zo doelmatig mogelijk inkopen en rechtmatig en houden we ons aan de (Europese) aanbestedingswetgeving. Door de Rekenkamer zijn aanbevelingen gedaan om de gemeentelijke inkoopfunctie te verbeteren (Grip op Inkoop). Ter uitvoering van de aanbevelingen en van de door ons college terzake gedane toezeggingen heeft het college een Plan van Aanpak opgesteld dat door uw raad op 12 juli 2021 is vastgesteld. In december 2021 hebben wij uw raad geïnformeerd over de voortgang van de uitvoering van het Plan van aanpak. Aan een aantal aanbevelingen en toezeggingen kon direct concrete uitvoering worden gegeven; andere aanbevelingen / toezeggingen zijn verwerkt in de voorstellen tot actualisering van het inkoopbeleid en van het Aanbestedingsprotocol. Het voorstel tot actualisering van het inkoopbeleid wordt Q2 2023 ter vaststelling voorgelegd aan uw raad, tegelijk met de afronding van het Plan van Aanpak Grip op Inkoop.
In de vergadering van 7 juni 2022 heeft uw raad de evaluatie social return 2020/2021 vastgesteld, in het bijzonder de doorontwikkeling van social return op de volgende punten:
- Verder uitbouwen van de contacten met de netwerkpartners Werkplein, Sportief Capelle, Stichting Welzijn Capelle, Havensteder;
- Meer invulling van de social return via sociale werkvoorziening Promen;
- Meer mogelijkheden voor invulling social return via maatschappelijke activiteiten;
- Meer up to date inzicht in contract uitnutting en meerwerk zodat de waarde van de social return nog beter conform de opdrachtwaarde is;
- Ondersteuning bij invulling social return binnen Capelse Stichtingen en aanbod tot ondersteuning aan de buurgemeenten Krimpen en Zuidplas; van laatstgenoemde aanbod hebben beide buurgemeenten tot heden (nog) geen gebruik gemaakt.
Doorontwikkeling HR
De organisatie is op het gebied van HR in 2022 verder doorontwikkeld:
- In 2022 was de krapte op de arbeidsmarkt sterk voelbaar in de hele organisatie. HR heeft stevig ingezet op de professionalisering van de arbeidsmarktcommunicatie. Op basis van input van medewerkers is gekozen hoe Capelle als werkgever in de markt te positioneren. De uitkomsten zijn vertaald in een nieuwe vacaturesite: “werkenbijcapelleaandenijssel.nl”. Vacatureteksten hebben een eerste wijziging ondergaan. Een corporate recruiter heeft zich volledig gericht op het invullen van vacatures via diverse kanalen. Ook nieuwe kanalen zijn aangeboord.
- In 2022 heeft HR een HR Personeelsplan opgesteld. Dit plan vloeit voort uit de eerder opgestelde HR strategie en leidt tot een verschuiving in het niveau van de HR medewerkers. In vrijwel de hele organisatie is Strategische Personeel Planning geïmplementeerd. Op basis hiervan is een organisatie brede ontwikkelagenda opgesteld.
- Een aantal processen is in 2022 geoptimaliseerd, maar de voortgang blijft achter. Dit geldt ook voor de digitalisering. Er was in 2022 te weinig tijd beschikbaar om dit goed op te pakken. Wel is het belangrijke proces rondom “inhuur” volledig opnieuw ingericht, waardoor vanaf juli 2022 de inhuur efficiënt en rechtmatig plaatsvindt.
- Alle afdelingen en units hebben in 2022 op basis van de uitkomsten MTO actieplannen opgesteld en zijn gestart met de uitvoering ervan. De ervaren hoge werkdruk kwam naar voren als centraal thema.
Druk op de organisatie
Waar bij het opstellen van de Begroting 2022 vooral rekening werd gehouden met de gevolgen van het coronavirus, kwamen er in 2022 weer nieuwe crises bij, waar de organisatie op in moest spelen. De oorlog in Oost-Europa zorgde voor een opdracht om met spoed Oekraïense ontheemden op te vangen, wat gelukt is in het Rivium. Later dit jaar kwam daar door de enorme hoge inflatie en gestegen energiekosten, een opgave om de financiële bestaanszekerheid van Capellenaren veilig te stellen bij. Dit alles nog steeds in een arbeidsmarkt die enorm onder druk staat. Het MTO heeft als belangrijkste aandachtspunt dan ook de (te) hoog ervaren werkdruk gegeven.
Net als veel andere gemeenten hebben we in 2022 veel uitstroom gehad, maar daarnaast ook veel nieuwe instroom. Het inwerken van deze nieuwe collega’s zorgt ook weer voor extra werkdruk bij het huidige personeel. Zoals beschreven bij “Doorontwikkeling van de organisatie” is werkdruk het meest genoemde aandachtspunt in het Medewerkerstevredenheidsonderzoek. Dit blijft een punt van aandacht.
In 2022 hebben we gewerkt aan een voorstel voor in de begroting van 2023 om de ambtelijke capaciteit verder op orde te brengen. Waar de basis nog niet op orde was, hebben we van uw raad middelen gekregen om dit in 2023 te versterken. Feit is ook dat op veel plaatsen extra inhuur nodig is geweest om alle reguliere en nieuwe uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Met de start van de MSP (een broker voor inhuur dienstverlening) is dit over het algemeen succesvol en rechtmatig gelukt.